Muszę potrafić opracowywać modele matematyczne wykorzystujące rachunek prawdopodobieństwa do opisywania sposobów dziedziczenia konkretnych cech przez ludzi, rośliny i zwierzęta.

Przedmiot *matematyka* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje rachunek różniczkowy i całkowy, analizę statystyczną, liczby zespolone i inne zaawansowane dziedziny.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość matematyki przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ uczy logicznego myślenia, a także daje narzędzia pozwalające modelować i przewidywać przebieg większości zjawisk i procesów – pomaga zatem obiektywnie oceniać rzeczywistość i unikać błędnych decyzji.


matematyka

Muszę znać systematykę (w tym taksonomię), czyli klasyfikację roślin i zwierząt, znać się na anatomii i fizjologii człowieka, zwierząt i roślin, a także na chorobach o podłożu genetycznym.

Przedmiot *biologia* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje diagnozowanie i leczenie organizmów żywych, rozumienie złożonych procesów komórkowych, genetycznych, biegłe posługiwanie się zaawansowaną terminologią, zwłaszcza taksonomiczną.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza biologiczna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.


biologia

Muszę umieć przeprowadzić badania laboratoryjne mające na celu ustalenie genotypu danego organizmu (np. reakcję PCR), a także wykorzystywać chemię do modyfikacji genów i wytworzonych z nich białek.

Przedmiot *chemia* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje modelowanie reakcji chemicznych w celu precyzyjnego optymalizowania ich warunków, analizowanie składu i właściwości mieszanin związków chemicznych, analizowanie składu izotopowego i przemian promieniotwórczych, analizowanie struktur przestrzennych związków chemicznych, znajomość biochemii organizmów żywych, posługiwanie się zaawansowaną terminologią chemiczną.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość chemii przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zrozumieć, jak można wykorzystywać i przekształcać otaczające nas substancje dla swojej wygody, korzyści i bezpieczeństwa.


chemia

Muszę potrafić posługiwać się specjalistycznymi programami komputerowymi służącymi do gromadzenia i analizy danych o genotypach ludzi, roślin i zwierząt; umieć tworzyć modele pokazujące wpływ zmiany genów na cechy osobnicze; znajomość komputera pozwala mi też przedstawiać wyniki moich badań w formie ciekawych prezentacji, tabel, czy wykresów.

Przedmiot *informatyka* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje bardzo wysokie kompetencje cyfrowe, zwłaszcza w zakresie programowania oraz analizy działania aplikacji i protokołów komunikacji.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Ze względu na wzrost użycia nowych technologii kompetencje cyfrowe szybko stają się niezbędną umiejętnością w każdym zawodzie (kto nie będzie ich miał, nie dostanie pracy), a także pozwalają korzystać z technologii bez narażania się na nieprzyjemne niespodzianki, takie jak wirusy, oszustwa czy fake newsy.


informatyka

Muszę znać język angielski, żeby móc czytać anglojęzyczną literaturę branżową, uczestniczyć w zagranicznych konferencjach, kursach, szkoleniach, publikować artykuły w anglojęzycznych czasopismach naukowych.

Przedmiot *j. angielski* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje swobodne porozumiewanie się w języku angielskim w prostych sytuacjach, pisanie prostych tekstów (odpowiednik poziomu B w systemie CEFR).

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posługiwanie się językiem angielskim znacznie polepsza perspektywy w każdym zawodzie, bo umożliwia podjęcie pracy za granicą lub w międzynarodowej firmie w Polsce, a także dokształcanie się ze źródeł anglojęzycznych, które w wielu dziedzinach są najłatwiej dostępne i najbardziej aktualne.


j. angielski

Przedmiot *fizyka* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje obliczanie parametrów fizycznych określonych stanów i zjawisk oraz przewidywanie zmian tych stanów na podstawie obliczeń, a także rozumienie takich zjawisk jak interferencja fal, indukcja elektromagnetyczna, efekt Dopplera, zjawisko Bernoulliego.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza fizyczna jest przydatna bez względu na wykonywany zawód, ponieważ pomaga rozumieć sposób działania maszyn i urządzeń, a także przyczyny procesów naturalnych, co pozwala unikać zagrożeń i kosztownych błędów.


fizyka

Jestem naukowcem, więc do moich obowiązków należy prezentowanie wyników moich badań w fachowych czasopismach i na konferencjach, a także kształcenie studentów. Do tego wszystkiego nieodzowna jest duża biegłość w pisaniu tekstów i występach publicznych.

Przedmiot *j. polski* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje czytanie, mówienie i pisanie po polsku bez popełniania błędów gramatycznych, ortograficznych i w wymowie, znajomość kanonu literatury polskiej.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość poprawnej polszczyzny oraz polskiej literatury i kultury jest ważna w każdym zawodzie, ponieważ pomaga rozumieć konteksty kulturowe i klarownie formułować myśli, ułatwiając tym samym komunikację ze współpracownikami i klientami, a zatem pomagając w awansie zawodowym lub prowadzeniu własnej firmy.


j. polski

Muszę orientować się w geografii świata, żeby rozumieć źródła zróżnicowania genetycznego danej populacji ludzi, zwierząt lub roślin.

Przedmiot *geografia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje umiejętność orientowania się w terenie bez GPS na podstawie map, określanie kierunków geograficznych, szacowanie odległości między miejscami, wskazywanie na mapie dużych polskich miast i większości krajów świata, a także najbardziej znanych atrakcji turystycznych w Polsce i na świecie.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza geograficzna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pozwala zrozumieć kluczowe czynniki rządzące światową gospodarką.


geografia

Cechy każdego człowieka to efekt połączenia genów jego przodków. Dziś na podstawie analizy DNA jądrowego i DNA mitochondrialnego można do pewnego stopnia odtworzyć historię każdej rodziny, w zakresie grup etnicznych i regionów geograficznych. Dlatego genetyk musi znać historię.

Przedmiot *historia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość wydarzeń historycznych wystarczającą do czerpania z nich inspiracji do pracy.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Amerykański filozof George Santayana słusznie powiedział: „ten, kto nie pamięta przeszłości, będzie skazany na to, że ją przeżyje powtórnie” – znajomość historii przydaje się w każdym zawodzie, bo pomaga zrozumieć sposób myślenia przedstawicieli różnych narodów i motywy ich działania.


historia

Wykorzystywanie metod genetycznych do modyfikowania organizmów żywych obwarowane jest licznymi przepisami krajowymi i międzynarodowymi. Muszę znać je wszystkie.

Przedmiot *wiedza o społeczeństwie* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość norm prawnych regulujących pracę na konkretnym stanowisku, umiejętność sporządzania dokumentów służbowych i urzędowych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Bez znajomości zasad funkcjonowania państwa nie można być w pełni świadomym członkiem żadnego społeczeństwa – zwłaszcza społeczeństwa demokratycznego, które opiera się na pośrednim udziale obywateli w kierowaniu państwem; wiedza z tej dziedziny jest też niezbędna do podjęcia jakiejkolwiek pracy (kodeks pracy) i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.


wiedza o społeczeństwie

Muszę potrafić posługiwać się sprzętem służącym do pobierania próbek, przeprowadzania badań DNA oraz dokonywania manipulacji genetycznych, takim jak: mikroskopy, mikrowirówki, mikroigły, spektrofotometry, inkubatory, zestawy do elektrolizy i elektroporacji, termocyklery, armatki genowe.

Przedmiot *technika* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje wykonywanie prostych napraw, np. wymiana wtyczki, zamka w drzwiach, bezpiecznika, syfonu, a także montowanie sprzętów i urządzeń korzystając z instrukcji pisanych dla laików.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posiadając umiejętności techniczne często możemy sami dokonać prostych napraw lub zamontować potrzebne nam urządzenia.


technika

Przedmiot *plastyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje umiejętność posługiwania się farbami plakatowymi, kredkami czy ołówkami do tworzenia bardzo prostych szkiców, nie spełniających żadnych kryteriów artystycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza z tego przedmiotu przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ wyrabia zmysł estetyczny, dzięki któremu potrafimy tworzyć rzeczy spójne wizualnie, a także dostrzegać piękno i harmonię w dziełach innych ludzi i natury.


plastyka

Przedmiot *muzyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową znajomość gatunków muzycznych i ich wykonawców.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Doświadczenie muzyczne przydaje się w życiu każdego człowieka, ponieważ muzyka poprawia samopoczucie – najbardziej, jeśli ktoś umie poprawić samopoczucie innych osób muzyką wykonywaną samodzielnie.


muzyka

Specjalistka przetwarzania odpadów promieniotwórczych

Farmakolożka kliniczna

Astrobiolożka

Operatorka komór gorących

Asystentka badań klinicznych

Geofizyczka

Badam genetyczny garnitur ludzi, roślin i zwierząt, opisuję geny, od których zależą cechy organizmu.

Specjaliści nauk biologicznych i dziedzin pokrewnych

Genetyczka

Jakich przedmiotów warto się uczyć, aby pracować w tym zawodzie? Sprawdź, w jaki sposób i dlaczego przydaje mi się wiedza szkolna.

Genetyczka

Genetyczka

matematykaekspert

biologiaekspert

chemiaekspert

informatykaekspert

j. angielskiwysoki

fizykawysoki

j. polskiśredni

geografiaśredni

historiaśredni

wiedza o społeczeństwieśredni

technikaśredni

plastykapodstawowy

muzykapodstawowy