Jak wybrać szkołę ponadpodstawową cz. 1: Różnice między liceum, technikum a szkołą branżową

Która szkoła przygotuje Cię do matury, ile trwa nauka w technikum oraz w jakiej szkole nauczysz się zawodu? Dowiedz się, jakie są różnice między różnymi typami szkół ponadpodstawowych.

Czym różnią się od siebie szkoły ponadpodstawowe?&nbsp;

Po ośmioletniej podstawówce możesz kontynuować naukę w szkołach ponadpodstawowych. Zaliczają się do nich: 

Nauka w liceum ogólnokształcącym trwa 4 lata i przygotuje Cię do zdania egzaminu maturalnego. **Licea z reguły oferują klasy profilowane, w których zrealizujesz podstawowy program nauczania ze wszystkich obowiązkowych przedmiotów i rozszerzony z kilku przedmiotów wiodących**. Przykłady takich profili to: matematyczno-fizyczny, biologiczno-chemiczny, humanistyczny (rozszerzony język polski i historia). Niektóre szkoły oferują profile „tematyczne” np. klasy mundurowe (m. in. policyjne, wojskowe), prawnicze, medialne, artystyczno-teatralne, ekologiczne i wiele innych. W tych klasach również określone przedmioty (związane z dziedziną, w stronę której profilowana jest klasa) realizowane są w programie rozszerzonym. W klasie o konkretnym profilu masz więcej lekcji właśnie z tych „rozszerzonych" przedmiotów, ale to wcale nie znaczy, że musisz je zdawać na maturze. **Do matury możesz zadeklarować przedmioty, jakie chcesz** – z zastrzeżeniem, że są pewne przedmioty obowiązkowe.

Zdawanie matury nie jest obowiązkowe. Niektórzy uczniowie pomimo tego, że kończą liceum, nie decydują się na zdawanie tego egzaminu. Bez matury nie możesz pójść na studia, ale możesz kontynuować naukę np. w szkole policealnej.

**Technikum to szkoła, która łączy kształcenie ogólne z zawodowym.** Nauka w technikum trwa 5 lat i w tym czasie przygotowujesz się zarówno do matury, jak i zdobywasz konkretną wiedzę i praktyczne umiejętności, co – po zdaniu specjalnego [egzaminu](https://cke.gov.pl/egzamin-zawodowy/egzamin-w-nowej-formule/strona-o-egzaminie/) – umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. 

**W planie lekcji w technikum pojawiają się zarówno „tradycyjne” przedmioty** np. język polski, matematyka, fizyka, geografia, **jak i przedmioty zawodowe** (w zależności od branży, np. w technikum informatycznym: programowanie aplikacji internetowych, projektowanie i administrowanie bazami danych). Niektóre przedmioty „tradycyjne” możesz zrealizować jako rozszerzone. Ponadto **każdy uczeń technikum musi obowiązkowo zrealizować praktyki zawodowe**,które trwają 4 tygodnie i są oceniane.

Zdawanie matury nie jest obowiązkowe i nie wszyscy uczniowie technikum się na to decydują, jednak tylko ze zdaną maturą możesz kontynuować naukę na studiach. Inne opcje to edukacja w szkołach policealnych, podczas różnych kursów czy zdobywanie certyfikatów i kolejnych uprawnień zawodowych. Możesz też zakończyć edukację na zdobyciu wykształcenia średniego, a następnie wejść na rynek pracy jako wykwalifikowany technik danej dziedziny.

Szkoły branżowe powstały w miejsce dawnych szkół zawodowych. W szkole branżowej „tradycyjne” przedmioty szkolne, czyli **przedmioty ogólne zrealizujesz tylko w podstawowym zakresie, a nacisk kładzie się na przedmioty zawodowe.** Szkoła branżowa I stopnia umożliwia zdobycie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, ale nie daje możliwości zdawania egzaminu maturalnego. 

Nauka zawodu w „branżówce” składa się z:

**W szkole branżowej I st. przygotujesz się do wykonywania konkretnych zawodów**, takich jak np. [kucharz](https://mapakarier.org/paths/occupation/41/kucharz/male), [fryzjer](https://mapakarier.org/paths/occupation/26/fryzjer/male) czy [mechaniczka samochodowa](https://mapakarier.org/paths/occupation/85/mechanik-samochodowy/fem). Szkoła ta może być więc dla Ciebie dobrym wyborem, jeśli nie przepadasz za nauką teorii i wolisz szybko rozpocząć życie zawodowe. 

Pamiętaj jednak, że **wybór szkoły branżowej nie zamyka drogi do dalszej edukacji.** Po ukończeniu szkoły branżowej I stopnia możesz kontynuować naukę w dwuletniej szkole branżowej II stopnia, która kończy się uzyskaniem dyplomu technika i umożliwia zdanie matury (a potem np. dalszą naukę na studiach).

Uproszczony schemat systemu edukacji w Polsce

Podsumowując: absolwenci szkoły podstawowej wybierają najczęściej pomiędzy trzema typami szkół: liceum, technikum i szkołą branżową I st. (wcześniej nazywaną szkołą zawodową, potocznie „zawodówką”). **Podstawowe różnice pomiędzy typami szkół to ilość lat nauki, przygotowanie lub nie do egzaminu maturalnego i możliwość zdobycia kwalifikacji zawodowych.**

Inne artykuły ze Strefy Młodzieży, które mogą Ci się spodobać:

Specjalistka recyklingu materiałów złożonych 

Cyfrowa lingwistka

Kosmiczna architektka

Inspektorka bezpieczeństwa inteligentnej budowy

Co można robić po studiach z psychologii?

Myślisz o studiowaniu psychologii, ale nie wiesz, co potem? A może interesujesz się psychologią, ale nie masz pewności, czy to coś dla Ciebie? Sprawdź, jakie (czasem nieoczywiste) możliwości daje ukończenie studiów psychologicznych. 

Psychologia to od lat bardzo popularny kierunek studiów. Każdego roku tysiące młodych ludzi decydują się na naukę psychologii na wyższych uczelniach w całej Polsce. W roku akademickim [2022/2023](https://uczelnie.info.pl/ranking-kierunkow-studiow-2023/) był to drugi najpopularniejszy kierunek studiów, zaraz po informatyce. Ale czy absolwenci tych studiów nie będą mieć problemów ze znalezieniem pracy? **Ofert pracy dla psychologów i psycholożek jest bardzo wiele, nie tylko w instytucjach zajmujących się pomaganiem osobom mającym problemy emocjonalne, uzależnienia.** 

Studia na kierunku psychologia pozwalają zdobyć wiedzę o **ludzkiej psychice, o tym, dlaczego ludzie w danej sytuacji zachowują się tak, a nie inaczej**. Psychologia pomaga także zrozumieć **emocje, uczucia i relacje międzyludzkie**. To umiejętności poszukiwane przez pracodawców z wielu różnych branż, dlatego **absolwenci psychologii mają duże szanse znalezienia ciekawej, satysfakcjonującej pracy.**

Psychologię zwykle studiuje się na jednolitych, pięcioletnich studiach magisterskich, chociaż niektóre uczelnie umożliwiają naukę podzieloną na trzyletnie studia licencjackie i dwuletnie magisterskie. **Na studiach każdy wybiera specjalizację dotyczącą konkretnej dziedziny.** Najpopularniejsze specjalizacje to: 

Jeśli zdecydujesz się na studia z psychologii, po ich ukończeniu możesz znaleźć pracę w wielu miejscach. **W niektórych przypadkach do podjęcia pracy wystarczą studia o odpowiedniej specjalizacji, w innych –  wymagane są dodatkowe studia podyplomowe.**

Psycholog po **dodatkowej specjalizacji z psychologii klinicznej** **może pracować w szpitalu na różnych oddziałach, w poradniach zdrowia psychicznego, ośrodkach leczenia uzależnień, w szpitalach psychiatrycznych.** Zwykle pracuje z konkretną grupą pacjentów, np. dziećmi lub seniorami. Niektórzy decydują się na specjalizację z psychoonkologii, żeby móc pomagać osobom walczącym z nowotworami.

Dowiedz się więcej o tych zawodach na Mapie Karier:  

Można także szukać pracy jako psycholog policyjny, wojskowy albo więzienny. **Nie trzeba wstępować do policji, wojska czy służby więziennej, można być cywilnym pracownikiem/pracowniczką tych służb.** Podczas pracy w więzieniu psycholog pomaga więźniom w procesie resocjalizacji. Psycholodzy policyjni nie tylko przygotowują profile psychologiczne sprawców przestępstw, ale też oceniają czy kandydaci do służby są do niej przygotowani pod względem psychicznym. Pomagają również policjantom poradzić sobie z obciążeniami wynikającymi z charakteru ich pracy. Podobne obowiązki mają psycholodzy w innych służbach mundurowych, np. w wojsku, straży pożarnej.

Sprawdź, jakie zawody w Mapie Karier związane są ze służbami!

**Psychologów i psycholożki zatrudniają także szkoły i przedszkola, wymagając od kandydatów przygotowania pedagogicznego.** Pracując w placówce edukacyjnej psycholog wspiera uczniów, nauczycieli i rodziców w rozwiązywaniu różnych problemów, takich jak stres, problemy w dogadywaniu się z rówieśnikami, brak motywacji do nauki. Zajmuje się też rozpoznawaniem potrzeb i talentów uczniów. 

Niektórzy psycholodzy decydują się także na karierę wykładowcy na uczelni.

Poznaj zawody z branży edukacyjnej w Mapie Karier!

**Po skończeniu studiów podyplomowych z psychoterapii i zdaniu egzaminu można zostać psychoterapeutą i psychoterapeutką.** W Polsce istnieje kilkanaście szkół psychoterapii kształcących specjalistów w wybranym nurcie psychoterapii, np. psychoanalitycznym, psychodynamicznym, integratywnym, poznawczo-behawioralnym. **Psychoterapeuta może pracować w ośrodkach psychoterapeutycznych, poradniach zdrowia psychicznego, zakładach opieki zdrowotnej, prywatnych placówkach medycznych, centrach interwencji kryzysowej, organizacjach pozarządowych.** Jego zadaniem jest pomaganie osobom, które mają problemy emocjonalne lub psychiczne. Psychoterapeuci pomagają  ludziom zrozumieć, co się z nimi dzieje i jak sobie z tym poradzić. Stosują różne techniki, które pomagają pacjentom poczuć się lepiej i zmniejszyć objawy choroby.

Dowiedz się więcej o zawodzie Psychoterapeuty/Psychoterapeutki w Mapie Karier!

**Miejsca zajmujące się leczeniem osób uzależnionych od alkoholu lub narkotyków także potrzebują psychologów.** Psycholog, korzystając ze znajomości mechanizmów uzależnień, prowadzi terapię w taki sposób, żeby pacjent porzucił nałóg. Terapia osób uzależnionych, choć bywa ciężką pracą, przynosi wiele satysfakcji.

W Polsce mediacje stają się coraz bardziej popularnym sposobem na rozwiązywanie sporów sądowych. Często decydują się na nie także osoby skłócone, które jeszcze nie wniosły sprawy do sądu. **Aby zostać mediatorem sądowym, trzeba uzyskać wpis na listę mediatorów w sądzie. Mediatorów zatrudniają też m.in. firmy konsultingowe czy ośrodki pomocy rodzinie.**

Przeczytaj, co w Mapie Karier piszemy o zawodzie Mediatora sądowego/Mediatorki sądowej! 

Tak, firmy z branży transportowej także zatrudniają psychologów do przeprowadzania **badań psychologicznych zawodowych kierowców, operatorów różnego rodzaju maszyn, itp.** Podczas tych badań sprawdza się między innymi czy kierowca potrafi skupić się na prowadzeniu pojazdu, czy panuje nad emocjami, jak reaguje w sytuacjach stresujących.

Poznaj zawody z Mapy Karier związane z branżą transportową! 

**Kluby sportowe i zawodnicy coraz chętniej korzystają z pomocy psychologów. Zadaniem tych specjalistów jest wspieranie sportowców w motywowaniu się w trakcie treningu, przed meczem lub zawodami sportowymi.** Pomagają im także w radzeniu sobie ze stresem, jaki sportowcy odczuwają przed startem. Oprócz tego psycholodzy sportu podpowiadają zawodnikom co powinni robić, żeby radzić sobie z obciążeniem psychicznym, na jakie narażone są wszystkie osoby uprawiające sport zawodowo.

Poznaj zawody z branży sport i rekreacja w Mapie Karier!

**Pracując na takim stanowisku psycholog pomaga osobom zarządzającym firmą rozwiązywać problemy, przed którymi stoi ich firma lub przedsiębiorstwo.** Doradza menedżerom i członkom zarządu, jakie zmiany należałoby wprowadzić w organizacji pracy, żeby pracownicy wykonywali swoją pracę lepiej i byli z niej zadowoleni. Dzięki radom psychologa biznesu firma może zwiększyć motywację zespołu, poprawić jakość obsługi klienta, albo zwiększyć sprzedaż. Psycholodzy biznesu są też często zatrudniani jako sprzedawcy i przedstawiciele handlowi.

Przeczytaj opis zawodu Psycholog/Psycholożka biznesu w Mapie Karier!

Psychologowie zatrudniani są również w firmach z różnych branż na stanowiskach takich, jak: specjalista ds. HR-u lub zarządzania zasobami ludzkimi, rekruter, trener czy doradca lub konsultant. **Szukanie najlepszych pracowników wymaga umiejętności oceniania cech osobowości i potencjału kandydatów, a to coś, na czym psycholodzy znają się doskonale.**

**Absolwenci psychologii mogą znaleźć zatrudnienie także w działach marketingu i reklamy rozmaitych firm.** Ich umiejętności przydają się przy pozyskiwaniu nowych klientów i rozwijaniu działalności przedsiębiorstw.

Poznaj zawody z branży media i reklama w Mapie Karier!

**Specjaliści, którzy potrafią łączyć znajomość procesów psychologicznych i społecznych z wiedzą informatyczną są poszukiwani na rynku pracy.** Sprawił to między innymi rozwój sztucznej inteligencji, której działanie jest wzorowane na działaniu ludzkiego umysłu - a na tym psycholodzy i psycholożki znają się znakomicie. Pomagają oni w projektowaniu systemów AI zdolnych do uczenia się, abstrakcyjnego myślenia i podejmowania decyzji w taki sposób, jak to robią ludzie. 

**Psycholodzy i psycholożki dobrze odnajdą się też na stanowiskach pracy związanych z UX (User Experience), czyli z tworzeniem cyfrowych usług i produktów, z których użytkownicy będą chętnie korzystać.** Tacy specjaliści wiedzą, jak przeprowadzić badania wśród użytkowników, żeby poznać ich potrzeby. Na podstawie zebranych danych potrafią zaproponować sposób zaprojektowania interfejsu np. aplikacji mobilnej w taki sposób, żeby korzystanie z niej było łatwe i przyjemne.

Poznaj zawody z branży IT w Mapie Karier!

Inne miejsca, gdzie potrzebne jest wsparcie psychologa

**Psychologów zatrudniają też domy dziecka, domy spokojnej starości, poradnie dietetyczne, ośrodki badawcze, ośrodki interwencji kryzysowej.** Z ich usług korzystają także np. politycy, potrzebujący doradcy podpowiadającego im jak zrobić dobre wrażenie na potencjalnych wyborcach. 

**Psycholog może też otworzyć własny gabinet, w którym będzie przyjmować klientów potrzebujących jego pomocy.**

**Teraz już wiesz, czym można się zajmować po skończeniu studiów z psychologii.** Mamy nadzieję, że udało nam się w interesujący sposób pokazać Ci szeroki wachlarz możliwości stojących przed absolwentami i absolwentkami tego kierunku studiów.

Masz pytania? A może masz pomysł na temat kolejnego wpisu? Napisz do nas: [kontakt@mapakarier.org](mailto:kontakt@mapakarier.org). Więcej karierowych wskazówek znajdziesz na [instagramie Mapy Karier](https://www.instagram.com/mapa.karier/) - zaobserwuj nas!

**Inne artykuły ze Strefy Młodzieży, które mogą Ci się spodobać:**

**Jeśli interesujesz się psychologią - zajrzyj również:**

Jak wybrać szkołę ponadpodstawową cz. 3: Zasady rekrutacji – etapy, terminy, punktacja

Jakie zasady obowiązują podczas rekrutacji do szkół ponadpodstawowych? O jakich dokumentach i terminach trzeba pamiętać? Jak policzyć punkty rekrutacyjne i co się dzieje po ogłoszeniu wyników? Przeczytaj artykuł, by poznać szczegóły procesu rekrutacji!

Ten artykuł to już 3. część naszego **cyklu „Jak wybrać szkołę ponadpodstawową?”**. W części 1. „[Różnice między liceum, technikum a szkołą branżową](https://mapakarier.org/blog/112/jak-wybrac-szkole-ponadpodstawowa-cz-1-roznice-miedzy-liceum-technikum-a-szkola-branzowa/)” opisaliśmy różne typy szkół, które można wybrać po podstawówce, a w części 2. „[Czas na Twój wybór!](https://mapakarier.org/blog/117/jak-wybrac-szkole-ponadpodstawowa-cz-2-czas-na-twoj-wybor/)” wymieniamy kryteria, które warto wziąć pod uwagę i podpowiadamy, jak wybrać szkoły oraz kto może w tym pomóc. 

Podstawowe zasady – ile szkół, ile klas…

Główna zasada rekrutacji jest następująca: **do szkół ponadpodstawowych dostajesz się na podstawie liczby zdobytych punktów.** Im więcej tych punktów zdobędziesz, tym większą masz szansę, by dostać się do wybranej szkoły (o tym, jak liczyć punkty, piszemy w dalszej części artykułu).

Niestety, **dokładne zasady rekrutacji (czyli to, jak, gdzie, kiedy składasz wniosek i do ilu szkół/klas możesz aplikować) różnią się** w zależności od miasta czy województwa i, dodatkowo, często się zmieniają (czasami z roku na rok). **Gdzie szukać tych informacji?** **Aktualne zasady rekrutacji znajdziesz na stronach kuratoriów oświaty** (kuratorium obejmuje województwo) w zakładkach „Rodzice i uczniowie” -> „Rekrutacja” (lub bezpośrednio „Rekrutacja”). **Wykaz adresów stron internetowych kuratoriów** znajdziesz tutaj: [https://www.gov.pl/web/edukacja/kuratoria-oswiaty](https://www.gov.pl/web/edukacja/kuratoria-oswiaty). 

Dla ułatwienia przygotowaliśmy też dla Ciebie spis linków odsyłających do konkretnych zakładek z informacją o rekrutacji na stronach poszczególnych kuratoriów (kliknij poniżej). 

Oficjalne informacje o rekrutacji według województw [rozwiń listę]

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.wroclaw.pl](http://www.kuratorium.wroclaw.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://www.kuratorium.wroclaw.pl/category/szkoly-i-placowki/rekrutacja/)] 

**KUJAWSKO-POMORSKIE Kuratorium Oświaty**

Strona internetowa kuratorium: [https://www.gov.pl/web/ko-bydgoszcz](https://www.gov.pl/web/ko-bydgoszcz)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://www.gov.pl/web/ko-bydgoszcz/rekrutacja-do-szkol-2)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.lublin.pl](http://www.kuratorium.lublin.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://kuratorium.lublin.pl/?m=55&ms=119)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.ko-gorzow.edu.pl](http://ko-gorzow.edu.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://ko-gorzow.edu.pl/category/szkoly-i-organy-prowadzace/rekrutacja/)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.lodz.pl](http://www.kuratorium.lodz.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://www.kuratorium.lodz.pl/szkoly-i-organy-prowadzace/rekrutacja-do-szkol/)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.krakow.pl](http://www.kuratorium.krakow.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://kuratorium.krakow.pl/category/szkoly-i-placowki/rekrutacja/)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.waw.pl](http://www.kuratorium.waw.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://www.kuratorium.waw.pl/pl/rodzice-i-uczniowie/rekrutacja-do-szkol)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.opole.pl](http://www.kuratorium.opole.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://www.kuratorium.opole.pl/category/rodzice-i-uczniowie/rekrutacja-rodzice-i-uczniowie/)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.ko.rzeszow.pl](http://www.ko.rzeszow.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://www.ko.rzeszow.pl/category/dla-dyrektora-i-nauczyciela/rekrutacja/)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.bialystok.pl](http://www.kuratorium.bialystok.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://kuratorium.bialystok.pl/category/rodzice-i-uczniowie/rekrutacja)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.gda.pl](http://www.kuratorium.gda.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://www.kuratorium.gda.pl/category/szkoly-i-placowki/rekrutacja-do-szkol/)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.katowice.pl](http://www.kuratorium.katowice.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://kuratorium.katowice.pl/index.php/category/rekrutacja/)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.kielce.pl](http://www.kuratorium.kielce.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://kuratorium.kielce.pl/pl/rodzice-i-uczniowie/rekrutacja-do-szkol/)] 

**WARMIŃSKO-MAZURSKIE Kuratorium Oświaty**

Strona internetowa kuratorium: [www.ko.olsztyn.pl](http://www.ko.olsztyn.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://www.ko.olsztyn.pl/category/rekrutacja/)] 

Strona internetowa kuratorium: [www.ko.poznan.pl](https://ko.poznan.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](https://ko.poznan.pl/rodzice_uczniowie/rekrutacja/)] 

**ZACHODNIOPOMORSKIE Kuratorium Oświaty**

Strona internetowa kuratorium: [www.kuratorium.szczecin.pl](http://www.kuratorium.szczecin.pl/)

Link do zakładki z informacją o rekrutacji – [[KLIK](http://www.kuratorium.szczecin.pl/pl/szkoly-i-organy-prowadzace/rekrutacja/)] 

**Niezależnie od tego, gdzie mieszkasz, możesz aplikować  do trzech szkół, a w ramach każdej z tych trzech szkół do dowolnej liczby oddziałów (czyli klas)**. Niektóre miasta podejmują jednak decyzję, że można aplikować do większej liczby szkół, np. pięciu, lub nawet nie nakładają żadnych ograniczeń ilościowych! Informacje o tym, ile szkół możesz wybrać w rekrutacji, znajdziesz na miejskich stronach internetowych w zakładkach „Edukacja”, a także u doradcy zawodowego w Twojej szkole. 

Etapy rekrutacji, ważne terminy i dokumenty

Etapy rekrutacji do szkół ponadpodstawowych są zawsze takie same, natomiast terminy co roku się zmieniają. **Szczegółowy terminarz rekrutacji w danym roku szkolnym publikowany jest najczęściej w lutym.** Terminarz rekrutacji znajdziesz na stronach internetowych kuratoriów i miejskich stronach internetowych w zakładkach “Edukacja”. Te informacje możesz też uzyskać w swojej szkole, najczęściej u szkolnego doradcy zawodowego. 

Na poniższej grafice sprawdzisz, jak orientacyjnie wygląda taki terminarz. Powiększ grafikę lub [pobierz ją w PDF-ie](https://mapakarier.org/assets/blog/downloads/HarmonogramRekrutacji_MapaKarier.pdf), aby zobaczyć szczegóły.

**Jakie dokumenty są potrzebne w rekrutacji?**


Za co i ile dostanę punktów w rekrutacji?

**O tym, czy dostaniesz się do wybranej szkoły ponadpodstawowej, decyduje liczba uzyskanych przez Ciebie punktów rekrutacyjnych.**  

Poniżej przeczytasz, **ile punktów uzyskasz za poszczególne kategorie.**

Za wyniki z egzaminu możesz uzyskać maksymalnie 100 punktów. Przeliczenie wyników na punkty jest bardzo proste. Trzeba pomnożyć wynik uzyskany z egzaminu (wartość procentowa) przez odpowiedni współczynnik:

czyli --w sumie 83 punkty-- na 100 możliwych. 

*Zwróć uwagę na to, że z matematyki i z angielskiego uzyskasz tyle samo punktów, mimo że na egzaminie językowym poszło Ci lepiej – to dlatego, że wynik z matematyki ma wyższy przelicznik!*

Za oceny na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej możesz dostać w sumie 100 punktów. Za poszczególne oceny dostaniesz następującą liczbę punktów: 

Dodatkowo **znaczenie ma świadectwo z wyróżnieniem, można za nie uzyskać +7 punktów.** Zwróć uwagę na to, że nie ma znaczenia wysokość średniej ocen: 7 punktów za tzw. „pasek” uzyskasz zarówno ze średnią ocen 4,85, jak i 5,6. 

Pamiętaj, że znaczenie mają tak naprawdę tylko **oceny z czterech przedmiotów:**

W Liceum Ogólnokształcącym im. Geralta z Rivii w Nibylandii do klasy o profilu prawniczym, liczą się oceny z: języka polskiego; matematyki; historii; wiedzy o społeczeństwie.

W przypadku następujących ocen z niżej wymienionych przedmiotów:

w rekrutacji do tej klasy w tej szkole uzyskujesz z ocen --66 punktów-- (na 100 możliwych). 

***Pytanie uzupełniające:*** *Gdyby była możliwość poprawy jednej z tych ocen na wyższą, na którą z nich warto zapracować, jeśli zależy Ci, by dostać się do tej klasy? Na ocenę celującą z historii czy bardzo dobrą z WOS-u?* ***(odpowiedź na dole artykułu*)***

W Nibylandii jest jeszcze jedno Liceum Ogólnokształcące im. Hermiony Granger z klasą o profilu prawniczym, tam jednak liczą się oceny z: języka polskiego; matematyki; historii; języka angielskiego.

w rekrutacji do tej klasy w tej szkole uzyskujesz z ocen --70 punktów-- (na 100 możliwych).

**Zwróć uwagę na to, że do tych samych profili klas w różnych szkołach mogą liczyć się oceny z różnych przedmiotów.**

Pierwsza rozmowa kwalifikacyjna cz. 2: Jak odpowiadać na pytania?

Czego się spodziewać podczas rozmowy rekrutacyjnej? Poznaj nasze wskazówki i przykłady odpowiedzi na najczęstsze pytania (również sytuacyjne). Dowiedz się również, jak pozostawić po sobie dobre wrażenie.

Ten artykuł to część 2. naszego cyklu „Pierwsza rozmowa kwalifikacyjna”. [W części 1. dowiesz się, jak się przygotować do rozmowy kwalifikacyjnej, jeszcze zanim się na niej pojawisz](https://mapakarier.org/blog/131/pierwsza-rozmowa-kwalifikacyjna-cz-1-jak-sie-przygotowac/).

Pamiętaj, że pierwsze wrażenie podczas spotkania rekrutacyjnego możesz zrobić tylko raz! Masz na to kilka sekund, więc postaraj się, by było pozytywne :) 

Dlatego: **przyjdź na rozmowę punktualnie, uśmiechnij się i nawiąż kontakt wzrokowy**.  

Wyobraź sobie, że swoimi wypowiedziami **budujesz most** **pomiędzy oczekiwaniami pracodawcy a swoimi zasobami** (wiedzą, umiejętnościami, doświadczeniem). Dlatego w trakcie rozmowy przywołuj informacje wiążące Twoje kompetencje z wymaganiami danego stanowiska. 

Pamiętaj, aby odpowiedzi odzwierciedlały Twoje wartości, cechy i umiejętności, a nie stanowiły kalki przykładów z sieci.  

Poniżej znajdziesz wskazówki dotyczące tego, co zawrzeć w odpowiedziach na najpopularniejsze pytania. 

1. Dlaczego powinniśmy Panią / Pana zatrudnić?&nbsp;

Odpowiadając na to pytanie, skup się na Twoich atutach, które **będą przydatne w pracy na danym stanowisku**. Wymień mocne strony związane np. z kierunkiem Twojej edukacji, dotychczasowymi doświadczeniami oraz umiejętnościami. Spróbuj wybrać coś, co Cię wyróżnia. Pokaż, że dzięki Twoim kompetencjom firma zyska pracownika, który sprosta stawianym oczekiwaniom.

**Przykład:** *Rok lata temu uzyskałem kwalifikacje w zawodzie elektromechanika pojazdów samochodowych. Już w trakcie nauki brałem udział w praktykach oraz konkursach oferowanych w szkole. Po ukończeniu szkoły rozpocząłem pracę w serwisie samochodowym marki X, ale umowa była tylko na czas zastępstwa innego pracownika. Otrzymałem propozycję pracy w innym serwisie tej samej marki, jednak w innej miejscowości. Niestety, z przyczyn osobistych nie mogłem dojeżdżać tak daleko. W tym roku zamierzam rozpocząć studia zaoczne na kierunku elektromechanika pojazdowa, gdyż jestem pasjonatem tego tematu i chciałbym się rozwijać. Zatrudniając mnie zyskaliby Państwo lojalnego, zaangażowanego pracownika, który nieustannie się rozwija.*

2. Dlaczego chciałaby Pani / Pan tutaj pracować / odbyć staż?&nbsp;

Tym razem skup się bardziej na firmie i stanowisku oraz przedstaw tę pracę (staż/ praktykę), jako zgodną z Twoimi celami i ambicjami (o ile jest to prawdą). Rekruter zadając to pytanie, chce poznać nie tylko Twoje motywy, ale i znajomość firmy i specyfiki stanowiska. Zastanów się, dlaczego właściwie wybrałeś tę firmę, dlaczego interesuje Cię to stanowisko, jaki związek ma wykonywanie tej pracy z Twoją przyszłością.

**Przykład:** *Podczas ubiegłorocznych Targów Pracy, miałam okazję porozmawiać z przedstawicielem Państwa firmy na temat programów stażowych oraz pracy w firmie. Najbardziej spodobał mi się sposób, w jaki mówiono o firmie i że zadowolenie z pracy było szczere i autentyczne. Identyfikuję się z głównymi  wartościami firmy, czyli ekologicznym podejściem do środowiska oraz stawianiem na intermentoring. Cieszy mnie, że Firma widzi wartość w osobach bez doświadczenia zawodowego, a program stażowy na stanowisko młodszego eksperta ds. social mediów jest bardzo ambitny. Bardzo chciałabym być częścią Państwa zespołu, ponieważ czuję, że mogę się dużo nauczyć, a jednocześnie wykorzystać swoją kreatywność.*

Rekruter zapoznał się z Twoim CV, jednak chce dowiedzieć się o Tobie czegoś więcej. Powiedz coś nowego na temat najważniejszych elementów CV, np. prac, które wykonywałeś, projektów, w których brałeś udział, umiejętności, które nabyłeś w ramach różnych działań. Spróbuj w swojej wypowiedzi ująć najciekawsze elementy Twojego życiorysu  w jednej z poniższych wersji: 

**Przykład:** *Obecnie uczęszczam do ostatniej klasy liceum ogólnokształcącego o profilu językowym. Interesuję się kulturą i językiem hiszpańskim. Zamierzam zdawać maturę rozszerzoną w tym języku, aby dostać się na iberystykę. Dotychczas, brałem udział w międzynarodowej wymianie uczniowskiej, podczas której mieszkałem przez 2 tygodnie u rodziny w Hiszpanii, a następnie gościłem kolegę Pabla u siebie. Przełamałem barierę językową i stałem się bardziej samodzielny. W ubiegłe wakacje byłem wolontariuszem – animatorem podczas czterech pikników rodzinnych, na których prowadziłem zabawy dla dzieci w wieku od 3 do 12 lat oraz pilnowałem ich zabawy na dmuchańcach. Właściciel pochwalił mnie za odpowiedzialność i uważność. W ubiegłym roku szkolnym wystawiliśmy przedstawienie dla klas szkół podstawowych, podczas którego zajmowałem się oprawą muzyczną. Lubię organizować zajęcia innym i jestem kreatywny, dlatego też wysłałem swoje CV na Państwa ofertę dodatkowej pracy dla opiekunów w klubie dziecięcym.*

4. Jakie są Pani / Pana mocne strony?&nbsp;

Wymień maksymalnie pięć najważniejszych cech i umiejętności. Wybierz takie, które są istotne w pracy, o którą się ubiegasz. Rekruter sprawdza tym pytaniem między innymi to, na ile znasz siebie. Postaraj się powiedzieć coś więcej niż jedno zdanie, posiłkując się przygotowanymi wcześniej argumentami. 

**Przykład:** *Jedną z moich mocnych stron jest dbałość o szczegóły. Zarówno w malarstwie, jak i w życiu codziennym zwracam uwagę na detale. W dotychczasowych projektach graficznych starałam się dopiąć wszystko na ostatni guzik, dbając nie tylko o dopracowanie samego projektu, ale i sposób nazewnictwa dostarczanych plików, czy skrupulatne katalogowanie prac ze słowami kluczowymi ułatwiającymi ich wyszukiwanie. Ponadto, jestem osobą punktualną, co sprawia, że pomimo dużej dbałości o szczegóły, dotrzymuję terminów. A gdy wiem, że nie zdążę na czas - zawsze z wyprzedzeniem o tym informuję, bo szanuję czas innych.*

5. Jakie ma Pani / Pan pasje? Czym się Pani/ Pan interesuje?&nbsp;

To pytanie może stanowić wprowadzenie do rozmowy, a jednocześnie świetny obszar do lepszego poznania kandydata, jego cech i sposobów działania. Przedstaw zatem swoje najważniejsze pasje i zainteresowania, ale również w tym przypadku zadbaj o pokazanie swoich cech, umiejętności i potencjału w kontekście tego stanowiska. 

**Przykład:** *Poza moimi zainteresowaniami w zakresie programowania, bardzo interesują mnie mnemotechniki. Podoba mi się, że dzięki prostym trikom można tak bardzo poprawić wydajność ludzkiego umysłu. Poza tym bardzo pomogło mi to w szkole i mam nadzieję, że pomoże mi także na studiach i w Państwa Firmie. Ponadto, lubię biegać, ale zajmuję się tym amatorsko. Traktuję to jako sposób na utrzymanie formy i odskocznię od komputera.*

Aby zweryfikować posiadane umiejętności miękkie, które wpisałaś/eś do CV i/lub są pożądane w danym obszarze pracy, rekruterzy zadają pytania sytuacyjne, zwane także behawioralnymi. Rozpoznasz je po tym, że dotyczą sposobów zachowania, radzenia sobie z czymś, rozwiązywania trudności, Twoich reakcji oraz komunikacji z innymi np.: 

Odpowiadając na tego typu pytania, przedstaw zwięźle zarys sytuacji, następnie wskaż na czym polegał problem i jak sobie poradziłeś, jakie były rezultaty tych działań. Na koniec wskaż wnioski lub swój komentarz do sytuacji. 

**Przykład:** *Proszę opowiedzieć o sytuacji, której musiała Pani podjąć trudną decyzję.*

*Przygotowywałam się do matury z myślą o zdawaniu na medycynę. Wyniki miałam bardzo dobre, dostałam się na studia i rozpoczęłam je. Po jakimś czasie bardzo zainteresowałam się biotechnologią i rozważałam zmianę kierunku studiów. Nie spodobało się to moim rodzicom, którzy są lekarzami i uważają, że lekarz to przyszłościowy, zawsze potrzebny zawód. Znajomi również mnie zniechęcali powtarzając, że zmarnuję rok i że powinnam trzymać się medycyny. Niestety, ja coraz bardziej czułam, że medycyna nie jest dla mnie. Dopiero, gdy odkryłam biotechnologię, zrozumiałam, że bardziej mnie ciągnie do tego obszaru. Rozpisałam wszystkie “za i przeciw”, przygotowałam mocne argumenty i porozmawiałam z rodzicami o zmianie kierunku studiów. Następnie, wdrożyłam swój “plan działania”: zrezygnowałam ze studiów, znalazłam dorywczą pracę za granicą na kilka miesięcy, aby odłożyć trochę pieniędzy i podszkolić język, a następnie aplikowałam na biotechnologię. Teraz studiuję na drugim roku i szukam stażu, aby wykorzystać wiedzę w praktyce. Dlatego aplikuję na to stanowisko.*

Pamiętaj, że poza pytaniami, które zada Ci rekruter, możesz zostać poproszony o: 

W sytuacji stresowej, gdy bardzo nam na czymś zależy, coś może pójść nie tak. Staranne przygotowanie się pozwoli Ci uniknąć sytuacji takich jak np. dzwoniący telefon czy spóźnienie.

Jednak mogą zdarzyć się okoliczności, których nie przewidzisz. W takich momentach pamiętaj o tym, że **z drugiej strony także jest człowiek**, który rozumie, że w życiu zdarzają się różne sytuacje (i pewnie nie jedną już widział!). Jeśli zdarzy się coś nieoczekiwanego, przeproś, wyjaśnij, a przede wszystkim zachowaj zimną krew :-)

Jak pozostawić dobre wrażenie po rozmowie?

Po rozmowie kwalifikacyjnej warto podziękować rekruterowi za spotkanie. Pokazuje to Twoje zaangażowanie w proces rekrutacji. Co więcej, pozwala w dyplomatyczny sposób przypomnieć o sobie. Podziękowanie można wysłać jako e-mail, w którym odniesiesz się do wybranych treści z minionego spotkania. Możesz podzielić się wnioskami, które przyszły Ci do głowy po rozmowie lub krótko zaprezentować kompetencje, których nie miałeś szansy przedstawić wcześniej (pod warunkiem, że są istotne i wnoszą coś **nowego** w proces rekrutacji). Pisząc wiadomość, zachowaj **formalny i uprzejmy ton** wypowiedzi. 

*chciałam serdecznie podziękować za możliwość wzięcia udziału w rozmowie kwalifikacyjnej na stanowisko stażysty w Dziale Marketingu. Było mi niezmiernie miło poznać Państwa Firmę i dowiedzieć się więcej o ofercie. Szczególnie doceniam możliwość zwiedzenia ciekawych przestrzeni w biurze. Dziękuję również za podzielenie się cennymi wskazówkami dotyczącymi rozwoju umiejętności w digital marketingu.*

*Chciałabym także dowiedzieć się (gdyż nie zapytałam o to podczas rozmowy), kiedy mogę spodziewać się informacji zwrotnej w sprawie wyników rekrutacji.*

Znasz takie powiedzenie, by “**nie palić za sobą mostów**”? W kontekście poszukiwania pracy świetnie się ono sprawdza. Jeśli po rozmowie czujesz, że ta praca, staż lub rodzaj wolontariatu nie są dla Ciebie, nigdy **nie zostawiaj po sobie “głuchej ciszy**”. Poinformuj rekrutera telefonicznie (ewentualnie e-mailowo) o rezygnacji i podziękuj za udział w procesie rekrutacji. Możesz także krótko wyjaśnić powody swojej decyzji. 

Jeśli minął ustalony termin odpowiedzi rekrutera, a Ty nadal nie masz żadnych wiadomości, skontaktuj się z firmą. Powody braku odpowiedzi mogą być bardzo różne, dlatego zadzwoń lub napisz e-maila, zachowując kulturę i nie okazując pretensji. 

Jeśli wynik rekrutacji jest negatywny, zachowaj **profesjonalizm i podziękuj za udział w rekrutacji**. Możesz poprosić o informację zwrotną dotyczącą swojej kandydatury, przebiegu rozmowy, a także wyrazić chęć udziału w innych procesach rekrutacji prowadzonych przez firmę. Takie zachowanie pokazuje Twoją odpowiedzialność i przede wszystkim pozwala pozostawić po sobie dobre wrażenie. 

Masz **pytania** dotyczące odpowiedzi na najczęstsze pytania rekrutacyjne? A może chcesz podzielić się własnym **doświadczeniem lub wskazówkami**? Napisz do nas: [kontakt@mapakarier.org](mailto:kontakt@mapakarier.org)  

Inne artykuły na blogu, które mogą Ci się spodobać:

Jako kierowniczka ds. zrównoważonego rozwoju (Sustainability Manager) w White Star Real Estate odpowiada za koordynację zagadnień ESG (Environmental, Social, Governance). Z wykształcenia jest inżynierem budownictwa - ukończyła studia magisterskie na Politechnice Warszawskiej, a także studia podyplomowe „Zasady Zrównoważonego Rozwoju dla Biznesu. Transformacja Klimatyczna”. W swojej codziennej pracy zwiększa świadomość ekologiczną, dbając o to, aby budynki, za które jest odpowiedzialna, były zrównoważone od etapu projektowania do budowy

Agnieszka Wójcicka -Krupa

Etyczne budownictwo, czyli praca kierowniczki ds. zrównoważonego rozwoju

Senior Leasing Manager w firmie CPI, z ponad 20-letnim doświadczeniem zawodowym zdobytym w międzynarodowych firmach, aktualnie odpowiada za tworzenie i realizację strategii leasingowych w takich obiektach, jak galerie handlowe czy retail parki.
Jest magistrem w zakresie marketingu i reklamy Akademii Humanistycznej w Pułtusku oraz absolwentem podyplomowych studiów zarządzania nieruchomościami Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, a także studiów Real Estate Stowarzyszenia Pośredników w Obrocie Nieruchomościami (posiada licencję brokerską .nr 16107).


Jacek Malicki

Jak znaleźć najemców do centrum handlowego, czyli o pracy leasing managera

Development Director w CPIPG Polska; od 20 lat działa w sektorze nieruchomości komercyjnych, gdzie początkowo pracował jako projektant, pełnił funkcje nadzoru inwestorskiego, następnie jako kierownik projektu w firmach deweloperskich. Obecnie odpowiada za cały cykl życia procesu inwestycyjnego projektów nieruchomościowych.
Absolwent Politechniki Warszawskiej i SGH. 


Mikołaj Płonka

Inwestycje w branży nieruchomości, czyli czym zarządza dyrektor ds. rozwoju? 

Absolwent kierunku Finanse i Rachunkowość, od 3 lat pracuje na stanowisku specjalisty ds. finansowych w STRABAG. Na co dzień zajmuje się działalnością operacyjną, od księgowania faktur po zarządzanie cash flow projektu.

Mateusz Kulczyński

Kierownik finansowy projektu w STRABAG, z firmą związany od ponad 16 lat. Swoją karierę rozpoczął w trakcie studiów ekonomicznych w STRABAG BRVZ jako Młodszy Specjalista w Dziale Zobowiązań. Następnie awansował na stanowisko Team Leadera kilkunastoosobowego wówczas Działu Zobowiązań, gdzie szkoląc nowych pracowników działów finansowych zgłębiał tajniki kontraktów budowlanych kubaturowych i infrastrukturalnych. Poza zarządzaniem projektem od strony finansowej w swojej pracy wysoko ceni dobrą atmosferę w zespole i relacje międzyludzkie.


Michał Turek 

Negocjacje i kontrakty - czyli co robią finansiści na budowie?

Baza inspiracji o edukacji i karierze. Blog dla młodzieży. Zawody przyszłości. Ścieżki kariery dopasowane do Ciebie.

StrefaMłodzieży

Blog dla młodzieży

Najnowsze artykuły

Temat miesiąca

Narzędziownik

Eksploruj Ścieżki kariery

Filtr preferencji

Inspiracja zawodowa na dziś

NOWOŚĆ!

#ZawodowyStream

Ostatnie streamy

Karierowy niezbędnik

Baza inspiracji
o edukacji
i karierze zawodowej

Znajdź nas w sieci

Zawody przyszłości

Odkryj ścieżki kariery według kategorii