Zdjęcie zawodu
W. męska

Specjalistka żywienia

Przygotowuję potrawy, oceniam jakość żywności, tworzę jadłospisy.

Specjalistka żywienia

Przygotowuję potrawy, oceniam jakość żywności, tworzę jadłospisy.


WERSJA męska

Dlaczego lubię ten zawód?

Dzięki mojej pracy lokale gastronomiczne i placówki zbiorowego żywienia oferują klientom smaczne, zdrowe i estetycznie podane potrawy. Pracując w zakładach produkujących żywność dbam o jej wysoką jakość i zadowolenie kupujących.

Czym się zajmuję?

Znam składniki pokarmowe: białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy, minerały, błonnik, oraz wiem, w jakich produktach i w jakiej ilości się znajdują. Oceniam jakość surowców i półproduktów spożywczych, rozpoznaję zmiany smaku, zapachu, koloru, np. twardnienie, zbrylanie, wysychanie, zachodzące w przechowywanej żywności oraz wiem, które z nich dyskwalifikują tę żywność. Wiem też, w jakich warunkach należy przechowywać konkretne produkty, żeby jak najdłużej zachowały świeżość, smak i wartości odżywcze. Dobieram metody utrwalania produktów spożywczych, takie jak: solenie, wędzenie, peklowanie, pasteryzacja, kandyzowanie, do ich rodzaju. 


Znam receptury najrozmaitszych potraw, przetworów, produktów garmażeryjnych i umiem je stosować w praktyce. Przestrzegam zasad racjonalnej gospodarki żywnością oraz GHP - to Zasady Dobrej Praktyki Higienicznej, GMP, czyli Dobrej Praktyki Produkcyjnej, i HACCP. Potrafię przygotowywać, porcjować, dekorować oraz wydawać potrawy i napoje. Potrafię obliczać wartość energetyczną potraw, czyli kalkulować, ile kalorii dostarczy konkretne danie o określonej gramaturze czyli masie, umiem komponować jadłospisy tak, żeby potrawy mogły być spożywane przez osoby przestrzegające diety niskotłuszczowej, bezglutenowej, bezlaktozowej i wprowadzać w nich niezbędne poprawki, np. dostosowujące liczbę kalorii do zapotrzebowania konkretnej grupy osób: sportowców, ciężarnych, młodzieży. 
Potrafię skomponować jadłospis restauracji, kawiarni, stołówki szkolnej, baru szybkiej obsługi. Wiem, w jakiej kolejności należy zapisywać w karcie dań poszczególne grupy potraw i napojów, np. w przypadku kawiarni menu powinno wyglądać tak: napoje gorące, przekąski zimne i gorące, desery, napoje zimne. Pracując w konkretnym lokalu obliczam zapotrzebowanie na surowce i półprodukty potrzebne do przyrządzania wszystkich potraw, jakie są w menu oraz ustalam ceny dań i napojów, biorąc pod uwagę koszty zakupu produktów i marżę gastronomiczną. Wiem, jaka bielizna stołowa, czyli obrusy, serwetki, oraz zastawa musi być na wyposażeniu lokalu, żeby codziennie sprawnie funkcjonował, a jakiej potrzeba do przeprowadzenia dużej imprezy. Znam się na urządzeniach i sprzęcie niezbędnym do przygotowywania potraw: piekarniki, kuchenki, patelnie, garnki, naczynia żaroodporne, maszynki do mielenia, blendery. 


Co powinnam umieć?

Żeby wiedzieć, jak można obrabiać surowce, żeby uzyskać produkty o określonych właściwościach smakowych, potrzebna jest znajomość fizyki. Smażenie, pieczenie, gotowanie, grillowanie - to wszystko przykłady wykorzystania zjawisk fizycznych do zmiany własności odżywczych i smakowych produktów żywnościowych. 


W mojej pracy przydaje się też znajomość chemii, w tym składu chemicznego dodatków do żywności: sztucznych i naturalnych konserwantów, barwników, polepszaczy smaku, środków przeciwzbrylających. Muszę wiedzieć, jak przebiegają przemiany składników pokarmowych w organizmie człowieka oraz jaki jest ich wpływ na zdrowie i samopoczucie. 


Jakie kompetencje miękkie są ważne w mojej pracy?

  • dokładność,
  • opanowanie,
  • sumienność,
  • zorganizowanie,
  • umiejętność pracowania pod presją czasu oraz w stresujących warunkach.

Gdzie mogę pracować?

Mogę znaleźć zatrudnienie w pensjonatach, restauracjach, stołówkach szkolnych, firmach cateringowych, domach wczasowych, zakładach produkcji żywności,…


Tekst udostępniony na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (CC BY 4.0). Jeśli chcesz go rozpowszechnić lub użyć w swoich materiałach, zajrzyj tutaj.