Znam składniki pokarmowe: białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy, minerały, błonnik, oraz wiem, w jakich produktach i w jakiej ilości się znajdują. Oceniam jakość surowców i półproduktów spożywczych, rozpoznaję zmiany smaku, zapachu, koloru, np. twardnienie, zbrylanie, wysychanie, zachodzące w przechowywanej żywności oraz wiem, które z nich dyskwalifikują tę żywność. Wiem też, w jakich warunkach należy przechowywać konkretne produkty, żeby jak najdłużej zachowały świeżość, smak i wartości odżywcze. Dobieram metody utrwalania produktów spożywczych, takie jak: solenie, wędzenie, peklowanie, pasteryzacja, kandyzowanie, do ich rodzaju.
Znam receptury najrozmaitszych potraw, przetworów, produktów garmażeryjnych i umiem je stosować w praktyce. Przestrzegam zasad racjonalnej gospodarki żywnością oraz GHP - to Zasady Dobrej Praktyki Higienicznej, GMP, czyli Dobrej Praktyki Produkcyjnej, i HACCP. Potrafię przygotowywać, porcjować, dekorować oraz wydawać potrawy i napoje. Potrafię obliczać wartość energetyczną potraw, czyli kalkulować, ile kalorii dostarczy konkretne danie o określonej gramaturze czyli masie, umiem komponować jadłospisy tak, żeby potrawy mogły być spożywane przez osoby przestrzegające diety niskotłuszczowej, bezglutenowej, bezlaktozowej i wprowadzać w nich niezbędne poprawki, np. dostosowujące liczbę kalorii do zapotrzebowania konkretnej grupy osób: sportowców, ciężarnych, młodzieży.
Potrafię skomponować jadłospis restauracji, kawiarni, stołówki szkolnej, baru szybkiej obsługi. Wiem, w jakiej kolejności należy zapisywać w karcie dań poszczególne grupy potraw i napojów, np. w przypadku kawiarni menu powinno wyglądać tak: napoje gorące, przekąski zimne i gorące, desery, napoje zimne. Pracując w konkretnym lokalu obliczam zapotrzebowanie na surowce i półprodukty potrzebne do przyrządzania wszystkich potraw, jakie są w menu oraz ustalam ceny dań i napojów, biorąc pod uwagę koszty zakupu produktów i marżę gastronomiczną. Wiem, jaka bielizna stołowa, czyli obrusy, serwetki, oraz zastawa musi być na wyposażeniu lokalu, żeby codziennie sprawnie funkcjonował, a jakiej potrzeba do przeprowadzenia dużej imprezy. Znam się na urządzeniach i sprzęcie niezbędnym do przygotowywania potraw: piekarniki, kuchenki, patelnie, garnki, naczynia żaroodporne, maszynki do mielenia, blendery.
Co powinnam umieć?
Żeby wiedzieć, jak można obrabiać surowce, żeby uzyskać produkty o określonych właściwościach smakowych, potrzebna jest znajomość fizyki. Smażenie, pieczenie, gotowanie, grillowanie - to wszystko przykłady wykorzystania zjawisk fizycznych do zmiany własności odżywczych i smakowych produktów żywnościowych.
W mojej pracy przydaje się też znajomość chemii, w tym składu chemicznego dodatków do żywności: sztucznych i naturalnych konserwantów, barwników, polepszaczy smaku, środków przeciwzbrylających. Muszę wiedzieć, jak przebiegają przemiany składników pokarmowych w organizmie człowieka oraz jaki jest ich wpływ na zdrowie i samopoczucie.
Jakie kompetencje miękkie są ważne w mojej pracy?
- dokładność,
- opanowanie,
- sumienność,
- zorganizowanie,
- umiejętność pracowania pod presją czasu oraz w stresujących warunkach.
Gdzie mogę pracować?
Mogę znaleźć zatrudnienie w pensjonatach, restauracjach, stołówkach szkolnych, firmach cateringowych, domach wczasowych, zakładach produkcji żywności,…