Muszę znać się na psychologii ogólnej i resocjalizacyjnej; znać mechanizmy psychologiczne, które skłaniają przestępców do łamania prawa, takie jak np. uzależnienie od silnych emocji, chęć zaimponowania znajomym, nałogi, problemy finansowe, brak oparcia w rodzinie i in.; potrafić określać wpływ problemów psychicznych, alkoholizmu, narkomanii, uzależnienia od hazardu itp. na popełnianie przestępstw; potrafić wspólnie z policjantami służby kryminalnej tworzyć profil przestępcy, który dokonał kradzieży, porwania, oszustwa itp.

psychologia

Muszę znać podstawy prawa konstytucyjnego, prawo karne, rodzinne i opiekuńcze; wiedzieć, jakie są sposoby prowadzenia postępowań karnych; znać rodzaje przestępstw i ich wpływ na funkcjonowanie naszego państwa, itp.

podstawy prawa

Muszę potrafić określać rozmiary przestępczości i zmiany, jakie w niej zachodzą; określać stopień wykrywalności przestępstw; analizować i rozwijać teorie wyjaśniające przyczyny popełniania przestępstw i opisujące osobowość przestępcy oraz tworzyć nowe teorie kryminologiczne; przygotowywać raporty określające sposoby zapobiegania przestępczości, takie jak informowanie społeczeństwa o najnowszych metodach kradzieży, oszustw itp. oraz ostrzeganie ludzi i uczenie ich, jak nie dać się naciągnąć tego typu oszustom.

kryminologia

Urzędniczka podatkowa

Brokerka informacji

Urbanistka

Analityczka dozoru jądrowego

Archiwistka zakładowa

Specjalistka administracji

Muszę znać się na funkcjonowaniu naszego państwa, a w szczególności na działaniu wymiaru sprawiedliwości i na organizacji systemu więziennictwa; muszę też wiedzieć, jak współpracować z zagranicznymi policjantami i specjalistami z dziedziny kryminologii, żeby wspólnie zwalczać przestępczość.

Przedmiot *wiedza o społeczeństwie* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje pogłębioną wiedzę o sytuacji politycznej w Polsce i na świecie, znajomość norm prawnych regulujących działanie państwa i/lub konkretnej instytucji państwowej, znajomość międzynarodowych aktów prawnych, umiejętność analizy i interpretacji aktów prawnych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Bez znajomości zasad funkcjonowania państwa nie można być w pełni świadomym członkiem żadnego społeczeństwa – zwłaszcza społeczeństwa demokratycznego, które opiera się na pośrednim udziale obywateli w kierowaniu państwem; wiedza z tej dziedziny jest też niezbędna do podjęcia jakiejkolwiek pracy (kodeks pracy) i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.


wiedza o społeczeństwie

Znajomość matematyki przydaje mi się np. podczas tworzenia zestawień statystycznych pokazujących skalę przestępczości i zmiany, jakie w niej zachodzą; pomaga mi także w profilowaniu konkretnego kryminalisty, biorąc pod uwagę np. odległość znalezienia go od miejsca zbrodni, czas, jaki upłynął do zatrzymania, możliwość kontaktowania się i uzgadniania zeznać albo zastraszania świadków, upłynnienia skradzionych fantów przedmiotów.

Przedmiot *matematyka* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje arytmetykę, podstawy algebry i geometrii.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość matematyki przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ uczy logicznego myślenia, a także daje narzędzia pozwalające modelować i przewidywać przebieg większości zjawisk i procesów – pomaga zatem obiektywnie oceniać rzeczywistość i unikać błędnych decyzji.


matematyka

Posługiwanie się poprawną polszczyzną przydaje mi się podczas pisania raportów, analiz, profili przestępców, planów resocjalizacyjnych.

Przedmiot *j. polski* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje czytanie, mówienie i pisanie po polsku bez popełniania błędów gramatycznych, ortograficznych i w wymowie, znajomość kanonu literatury polskiej.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość poprawnej polszczyzny oraz polskiej literatury i kultury jest ważna w każdym zawodzie, ponieważ pomaga rozumieć konteksty kulturowe i klarownie formułować myśli, ułatwiając tym samym komunikację ze współpracownikami i klientami, a zatem pomagając w awansie zawodowym lub prowadzeniu własnej firmy.


j. polski

Muszę dobrze znać język angielski, żeby móc swobodnie porozumiewać się z zagranicznymi policjantami i specjalistami z dziedziny kryminologii, z którymi współpracuję przy zwalczaniu przestępczości.

Przedmiot *j. angielski* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje rozumienie prostych wypowiedzi w języku angielskim oraz prowadzenie prostych rozmów (odpowiednik poziomu A w systemie CEFR).

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posługiwanie się językiem angielskim znacznie polepsza perspektywy w każdym zawodzie, bo umożliwia podjęcie pracy za granicą lub w międzynarodowej firmie w Polsce, a także dokształcanie się ze źródeł anglojęzycznych, które w wielu dziedzinach są najłatwiej dostępne i najbardziej aktualne.


j. angielski

Wiedza o wpływie hormonów i stanu zdrowia na emocje i postępowanie człowieka pomaga mi lepiej oceniać powody, dla których dana osoba weszła w konflikt z prawem.

Przedmiot *biologia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje podstawy anatomii ludzi i zwierząt oraz fizjologii roślin, rozumienie wpływu różnych substancji na organizmy żywe.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza biologiczna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.


biologia

Wiedza z tego przedmiotu przydaje mi się przy określaniu typu przestępstw na określonym terenie (np. w wielkich miastach jest więcej przestępstw z dziedziny cyberprzestępczości). Tworzę również i analizuję mapy.

Przedmiot *geografia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje umiejętność orientowania się w terenie bez GPS na podstawie map, określanie kierunków geograficznych, szacowanie odległości między miejscami, wskazywanie na mapie dużych polskich miast i większości krajów świata, a także najbardziej znanych atrakcji turystycznych w Polsce i na świecie.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza geograficzna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pozwala zrozumieć kluczowe czynniki rządzące światową gospodarką.


geografia

Przedmiot *historia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość wydarzeń historycznych wystarczającą do czerpania z nich inspiracji do pracy.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Amerykański filozof George Santayana słusznie powiedział: „ten, kto nie pamięta przeszłości, będzie skazany na to, że ją przeżyje powtórnie” – znajomość historii przydaje się w każdym zawodzie, bo pomaga zrozumieć sposób myślenia przedstawicieli różnych narodów i motywy ich działania.


historia

Znajomość chemii przydaje mi się np. jeśli mam do czynienia z nielegalnymi fabrykami leków albo narkotyków, przy badaniu śladów albo gdy mam do czynienia z ładunkami wybuchowymi.

Przedmiot *chemia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje wiedzę o najczęściej występujących pierwiastkach chemicznych i ich związkach, a także umiejętności niezbędne do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych z udziałem tych pierwiastków i związków – takich jak zobojętnianie kwasu, otrzymywanie soli, określanie odczynu roztworu czy denaturacja białka.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość chemii przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zrozumieć, jak można wykorzystywać i przekształcać otaczające nas substancje dla swojej wygody, korzyści i bezpieczeństwa.


chemia

Umiejętność sprawnego korzystania z komputera przydaje mi się, bo w pracy wykorzystuję elektroniczne bazy danych o przestępcach, popełnionych kradzieżach, włamaniach, porwaniach, oszustwach i innych przestępstwach; tworzę też zestawienia przestępczości z podziałem na rodzaje i rozmaite statystyki mówiące o samych przestępcach.

Przedmiot *informatyka* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje standardowe kompetencje cyfrowe, zwłaszcza obsługę oprogramowania biurowego i/lub prostych programów specjalistycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Ze względu na wzrost użycia nowych technologii kompetencje cyfrowe szybko stają się niezbędną umiejętnością w każdym zawodzie (kto nie będzie ich miał, nie dostanie pracy), a także pozwalają korzystać z technologii bez narażania się na nieprzyjemne niespodzianki, takie jak wirusy, oszustwa czy fake newsy.


informatyka

Przedmiot *technika* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje wykonywanie prostych napraw, np. wymiana wtyczki, zamka w drzwiach, bezpiecznika, syfonu, a także montowanie sprzętów i urządzeń korzystając z instrukcji pisanych dla laików.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posiadając umiejętności techniczne często możemy sami dokonać prostych napraw lub zamontować potrzebne nam urządzenia.


technika

Wiedza z tego przedmiotu przydaje mi się podczas badania śladów.

Przedmiot *fizyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje intuicyjne rozumienie mechaniki i dynamiki, świadomość zagrożeń związanych z prądem elektrycznym oraz ciepłem i zimnem.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza fizyczna jest przydatna bez względu na wykonywany zawód, ponieważ pomaga rozumieć sposób działania maszyn i urządzeń, a także przyczyny procesów naturalnych, co pozwala unikać zagrożeń i kosztownych błędów.


fizyka

Wiedza z tego przedmiotu przydaje mi się, jeśli zajmuję się kradzieżami dzieł sztuki.

Przedmiot *plastyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje umiejętność posługiwania się farbami plakatowymi, kredkami czy ołówkami do tworzenia bardzo prostych szkiców, nie spełniających żadnych kryteriów artystycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza z tego przedmiotu przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ wyrabia zmysł estetyczny, dzięki któremu potrafimy tworzyć rzeczy spójne wizualnie, a także dostrzegać piękno i harmonię w dziełach innych ludzi i natury.


plastyka

Przedmiot *muzyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową znajomość gatunków muzycznych i ich wykonawców.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Doświadczenie muzyczne przydaje się w życiu każdego człowieka, ponieważ muzyka poprawia samopoczucie – najbardziej, jeśli ktoś umie poprawić samopoczucie innych osób muzyką wykonywaną samodzielnie.


muzyka

Badam przyczyny i skutki przestępstw oraz osobowość przestępców.

Specjaliści z dziedzin społecznych i religijnych

Kryminolożka

Jakie kompetencje są potrzebne, aby pracować w tym zawodzie? Które umiejętności są najważniejsze i dlaczego? Sprawdź, co powinna umieć Kryminolożka.