Muszę znać budowle i urządzenia wykorzystywane do sterowania ruchem pociągów, a także rodzaje rozkładów jazdy; potrafić dobierać typy zezwoleń, poleceń i rozkazów pisemnych w zależności od rodzaju przekazywanej informacji; znać rodzaje urządzeń sygnalizacyjnych (np. semafory, tarcze ostrzegawcze) oraz umieć rozpoznawać sygnały, które nadają (np. zamknięcia toru, zatrzymania, zmniejszenia prędkości); muszę też umieć wypełniać odpowiednie dokumenty przewozowe.

organizacja i prowadzenie ruchu pociągów

Muszę wiedzieć, jak efektywnie wykorzystywać posiadane lokomotywy i wagony; umieć dobierać pojazdy trakcyjne do rodzaju pracy, jaką będą wykonywać; dopasowywać typ i ładowność wagonów do rodzaju i masy przewożonych towarów; sporządzać schematy stacji rozrządowej, harmonogramy pracy manewrowej, grafiki dyżurów pracowników; obliczać minimalne i rozkładowe czasy przejścia wagonów; wiedzieć, jak reklamować usługi przewozowe oferowane przez kolej.

planowanie i realizacja przewozów kolejowych

Kontroler ruchu dronów

Specjalista portów i terminali

Rewident taboru

Spedytor

Inżynier awionik

Inżynier transportu drogowego

Muszę umieć odczytywać dokumenty techniczne i instrukcje użytkowania urządzeń sterujących ruchem kolejowym, znać typy tych urządzeń i umieć je obsługiwać; sprawnie korzystać ze środków łączności (telefonicznej, radiowej oraz awaryjnej łączności zastępczej); znać elementy sieci kolejowej (tory, trakcje, zwrotnice, stacje kolejowe) i umieć je rozpoznawać na schematach linii kolejowych oraz oceniać ich stan techniczny; znać się na rodzajach i budowie taboru kolejowego (wagony, lokomotywy).

Przedmiot *technika* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje naprawianie i montowanie złożonych urządzeń i struktur (np. AGD, komputery, samochody, budynki, panele fotowoltaiczne, zegarki), wytwarzanie przedmiotów i prostych urządzeń korzystając z profesjonalnych narzędzi.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posiadając umiejętności techniczne często możemy sami dokonać prostych napraw lub zamontować potrzebne nam urządzenia.


technika

Muszę umieć obliczać czas trwania załadunku wagonów i złączenia ich w skład z lokomotywą; ilość pociągów, jakie w ciągu dnia mogą bezpiecznie przejechać przez konkretną stację kolejową; ilość wagonów określonego rodzaju, które trzeba przygotować do przewiezienia konkretnej ilości danego ładunku, bezpieczne odległości między pociągami na trasie, czasy przejazdu przez skrzyżowania torów.

Przedmiot *matematyka* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje arytmetykę, podstawy algebry i geometrii.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość matematyki przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ uczy logicznego myślenia, a także daje narzędzia pozwalające modelować i przewidywać przebieg większości zjawisk i procesów – pomaga zatem obiektywnie oceniać rzeczywistość i unikać błędnych decyzji.


matematyka

Przedmiot *j. polski* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje czytanie, mówienie i pisanie po polsku bez popełniania błędów gramatycznych, ortograficznych i w wymowie, znajomość kanonu literatury polskiej.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość poprawnej polszczyzny oraz polskiej literatury i kultury jest ważna w każdym zawodzie, ponieważ pomaga rozumieć konteksty kulturowe i klarownie formułować myśli, ułatwiając tym samym komunikację ze współpracownikami i klientami, a zatem pomagając w awansie zawodowym lub prowadzeniu własnej firmy.


j. polski

Znajomość geografii przydaje mi się przy modernizacji istniejących i planowaniu nowych tras kolejowych, bo muszę wtedy brać pod uwagę ukształtowanie terenu, lasy, koryta rzek, duże i małe miejscowości. Przydaje mi się też wiedza o rodzaju gleby, na której będzie budowana nowa linia, bo od tego zależy rodzaj i ilość materiałów, jakie będą do tego potrzebne.

Przedmiot *geografia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje umiejętność orientowania się w terenie bez GPS na podstawie map, określanie kierunków geograficznych, szacowanie odległości między miejscami, wskazywanie na mapie dużych polskich miast i większości krajów świata, a także najbardziej znanych atrakcji turystycznych w Polsce i na świecie.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza geograficzna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pozwala zrozumieć kluczowe czynniki rządzące światową gospodarką.


geografia

Muszę znać ustawę o transporcie kolejowym, przepisy o ochronie danych osobowych i zachowaniu tajemnicy służbowej, a także procedury postępowania np. w razie wypadku kolejowego.

Przedmiot *wiedza o społeczeństwie* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość norm prawnych regulujących pracę na konkretnym stanowisku, umiejętność sporządzania dokumentów służbowych i urzędowych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Bez znajomości zasad funkcjonowania państwa nie można być w pełni świadomym członkiem żadnego społeczeństwa – zwłaszcza społeczeństwa demokratycznego, które opiera się na pośrednim udziale obywateli w kierowaniu państwem; wiedza z tej dziedziny jest też niezbędna do podjęcia jakiejkolwiek pracy (kodeks pracy) i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.


wiedza o społeczeństwie

Muszę umieć np. obliczyć drogę hamowania dla pociągu o określonej prędkości, długości i masie (żeby wiedzieć np. na który tor na dworcu skierować przyjeżdżający pociąg) w zależności od stanu torów i panujących warunków pogodowych (np. w razie oblodzenia),ilość wagonów o konkretnym ciężarze, które może pociągnąć dany typ lokomotywy, wiedzieć jak zaplanować przejazd składu, żeby nie przekroczyć np. maksymalnego obciążenia obiektów na konkretnej trasie (takich jak mosty czy wiadukty).

Przedmiot *fizyka* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje podstawową znajomość takich zjawisk fizycznych, jak elektryczność, magnetyzm, grawitacja, fale, optyka, termodynamika oraz znajomość najważniejszych praw fizycznych, takich jak zasady dynamiki Newtona.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza fizyczna jest przydatna bez względu na wykonywany zawód, ponieważ pomaga rozumieć sposób działania maszyn i urządzeń, a także przyczyny procesów naturalnych, co pozwala unikać zagrożeń i kosztownych błędów.


fizyka

Muszę znać się na obsłudze programów komputerowych i urządzeń elektronicznych używanych do sterowania ruchem pociągów.

Przedmiot *informatyka* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje standardowe kompetencje cyfrowe, zwłaszcza obsługę oprogramowania biurowego i/lub prostych programów specjalistycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Ze względu na wzrost użycia nowych technologii kompetencje cyfrowe szybko stają się niezbędną umiejętnością w każdym zawodzie (kto nie będzie ich miał, nie dostanie pracy), a także pozwalają korzystać z technologii bez narażania się na nieprzyjemne niespodzianki, takie jak wirusy, oszustwa czy fake newsy.


informatyka

Muszę znać język angielski, żeby móc np. czytać dokumenty przewozowe w tym języku, udzielić informacji albo porozumieć się z załogą zagranicznego przewoźnika.

Przedmiot *j. angielski* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje znajomość pojedynczych słów w języku angielskim.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posługiwanie się językiem angielskim znacznie polepsza perspektywy w każdym zawodzie, bo umożliwia podjęcie pracy za granicą lub w międzynarodowej firmie w Polsce, a także dokształcanie się ze źródeł anglojęzycznych, które w wielu dziedzinach są najłatwiej dostępne i najbardziej aktualne.


j. angielski

Przedmiot *biologia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje najbardziej podstawową wiedzę, pozwalającą unikać typowych chorób wynikających z niewłaściwego użycia produktów, zwłaszcza zatruć.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza biologiczna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.


biologia

Przedmiot *historia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje minimum wiedzy z historii powszechnej: bitwa pod Grunwaldem i tym podobne.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Amerykański filozof George Santayana słusznie powiedział: „ten, kto nie pamięta przeszłości, będzie skazany na to, że ją przeżyje powtórnie” – znajomość historii przydaje się w każdym zawodzie, bo pomaga zrozumieć sposób myślenia przedstawicieli różnych narodów i motywy ich działania.


historia

Znajomość chemii przydaje się przy utrzymaniu trakcji i rozmaitych rozjazdów oraz zwrotnic, żeby wiedzieć czym i jak często je smarować, aby nie zamarzły.

Przedmiot *chemia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową wiedzę o powszechnie używanych substancjach chemicznych i związanych z nimi zagrożeniach.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość chemii przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zrozumieć, jak można wykorzystywać i przekształcać otaczające nas substancje dla swojej wygody, korzyści i bezpieczeństwa.


chemia

Przedmiot *plastyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje umiejętność posługiwania się farbami plakatowymi, kredkami czy ołówkami do tworzenia bardzo prostych szkiców, nie spełniających żadnych kryteriów artystycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza z tego przedmiotu przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ wyrabia zmysł estetyczny, dzięki któremu potrafimy tworzyć rzeczy spójne wizualnie, a także dostrzegać piękno i harmonię w dziełach innych ludzi i natury.


plastyka

Przedmiot *muzyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową znajomość gatunków muzycznych i ich wykonawców.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Doświadczenie muzyczne przydaje się w życiu każdego człowieka, ponieważ muzyka poprawia samopoczucie – najbardziej, jeśli ktoś umie poprawić samopoczucie innych osób muzyką wykonywaną samodzielnie.


muzyka

Organizuję i planuję ruch pociągów na stacji kolejowej.

Technicy nauk fizycznych, chemicznych i technicznych

Specjalista transportu kolejowego

Jakie kompetencje są potrzebne, aby pracować w tym zawodzie? Które umiejętności są najważniejsze i dlaczego? Sprawdź, co powinien umieć Specjalista transportu kolejowego.