ZAWÓD PRZYSZŁOŚCIZdjęcie zawodu
W. męska

Inżynierka kultur tkankowych

Hoduję tkanki i narządy do przeszczepów, co sprawia, że chorzy nie muszą czekać, aż znajdzie się odpowiedni dawca.

Inżynierka kultur tkankowych

Hoduję tkanki i narządy do przeszczepów, co sprawia, że chorzy nie muszą czekać, aż znajdzie się odpowiedni dawca.


WERSJA męska

Dlaczego lubię ten zawód?

Dzięki mojej pracy potrzebujący chorzy otrzymują indywidualnie dopasowane tkanki lub narządy, które są dobrze tolerowane i nie stwarzają ryzyka odrzucenia, ani nie wymagają przyjmowania leków zapobiegających temu odrzuceniu. Chorzy nie muszą czekać, aż znajdzie się odpowiedni dawca.

Czym się zajmuję?

Współczesna medycyna ratuje coraz więcej osób po wypadkach albo z ciężkimi chorobami. W wielu przypadkach przeszkodą w efektywnej terapii jest jednak brak narządów lub tkanek niezbędnych do zastąpienia utraconych, uszkodzonych lub nie działających prawidłowo. Nie chodzi tylko o to, że potencjalnych dawców jest zbyt mało w stosunku do potrzeb ale i o to, że - zwłaszcza w sytuacjach nagłych - niezwykle trudno jest dopasować dostępny narząd do biorcy, by ryzyko odrzucenia było jak najniższe. To dlatego, że nie ma dwóch identycznych genetycznie ludzi na świecie, pomijając jednojajowe bliźnięta, przeszczep często wiąże się z koniecznością dożywotniego zażywania leków, ryzykiem zakażeń i odrzucenia. Większość tych problemów rozwiązuje hodowla narządów “na życzenie”, z komórek macierzystych pobranych od potrzebujących przeszczepu pacjentów. Dlatego też praca inżynierów, którzy się tym zajmują, będzie coraz bardziej potrzebna. 


Jak wygląda moja praca? Najpierw muszę dowiedzieć się, jaki organ mam wyhodować: nerkę, trzustkę, wątrobę, jak duży powinien być, żeby pasował, ile mam czasu na stworzenie zamiennika, czyli w jakim stanie jest pacjent i ile może czekać na przeszczep. Potem przychodzi czas na pozyskanie komórek macierzystych, które posłużą za matrycę dla kolejnych. Komórki macierzyste mogą przekształcić się w każdy rodzaj komórek ludzkiego organizmu – dzięki nim powstają i regenerują się tkanki i narządy. Jest ich jednak niezwykle mało, więc ich pozyskanie z krwi obwodowej, tkanki tłuszczowej lub szpiku kostnego nie jest łatwe. Potem muszę uzyskane komórki namnożyć do takiej ilości, żeby dało się z nich stworzyć żądaną tkankę czy narząd. W tym celu muszę stworzyć im odpowiednie mikrośrodowisko. 
Kolejny etap to “zasugerowanie” namnożonym komórkom, jaką tkankę mają odtworzyć. Należy zapewnić im dostęp do odpowiednich czynników wzrostu i hormonów, czyli sygnałów, że powinny zmienić się np. w komórki serca, albo płuc. Żeby powstał organ nadający się do wszczepienia, potrzebne jest też specjalne rusztowanie, zwane biomatrycą. To coś w rodzaju bezkomórkowego szkieletu, w którym osiedlają się wyhodowane komórki. Zapewnia swobodny przepływ substancji odżywczych i tworzenie się naczyń krwionośnych, które będą zaopatrywały nową tkankę w tlen. Matryce zazwyczaj są tworzone z biomateriałów, których ludzki organizm nie odrzuci po przeszczepie, takich jak polimery białkowe, poliestry, hydroksyapatyt. Najlepsze warunki do hodowli organów zapewniają specjalne urządzenia – bioreaktory. Po wyhodowaniu przekazuję tkankę lub narząd lekarzowi, który zajmie się wszczepieniem ich do organizmu pacjenta. 


Co powinnam umieć?

Muszę znać się na anatomii i fizjologii człowieka, rozpoznawać rodzaje komórek i ich funkcje w organizmie oraz znać budowę tkanek tworzących poszczególne narządy. 


Muszę potrafić obsługiwać mikroskopy stereoskopowe, bioreaktory, inkubatory i inny sprzęt oraz posługiwać się specjalistycznym oprogramowaniem do sterowania ich pracą, do gromadzenia i analizowania zebranych danych. 
Muszę znać język angielski, żeby móc czytać anglojęzyczne książki i artykuły w czasopismach naukowych, pracować w międzynarodowym zespole specjalistów, uczestniczyć w zagranicznych kursach, konferencjach, szkoleniach oraz znaleźć dobrą pracę za granicą. 


Jakie kompetencje miękkie są ważne w mojej pracy?

  • dociekliwość,
  • dokładność,
  • spostrzegawczość,
  • opanowanie,
  • cierpliwość,
  • wytrzymałość.

Gdzie mogę pracować? 

Mogę znaleźć zatrudnienie w klinikach, szpitalach i innych placówkach medycznych przeprowadzających przeszczepy narządów hodowanych z komórek macierzystych pacjentów.


Źródła:

Inżynieria tkankowa,

Czym zajmuje się inżynieria tkankowa?


Tekst udostępniony na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (CC BY 4.0). Jeśli chcesz go rozpowszechnić lub użyć w swoich materiałach, zajrzyj tutaj.