Muszę potrafić dzielić mięso na części (tusze, półtusze, ćwierci, szynki, łopatki, boczek, schab, karkówkę, podgardle itp.); przygotowywać solanki i peklować mięso; sznurować, siatkować i nastrzykiwać mięso przeznaczone do wędzenia; wędzić, suszyć, piec i parzyć mięso; znać receptury określające surowce, materiały pomocnicze i przyprawy niezbędne do uzyskania różnych wędlin, takich jak szynki, balerony, polędwice, kiełbasy, konserwy mięsne, pasztety, salcesony, kaszanki, itp.

produkcja przetworów mięsnych i tłuszczowych

Młynarka

Rozbieraczka-wykrawaczka

Tartaczniczka

Spawaczka

Piekarka

Monterka jachtów i łodzi

Muszę znać anatomię zwierząt rzeźnych; wiedzieć, które części zwierząt nadają się do przetworzenia na konkretne wyroby garmażeryjne; jakie rasy zwierząt są najkorzystniejsze dla przetwórstwa mięsnego; jakie są właściwości mięsa od zwierząt młodych, dojrzałych, tłustych i chudych; znać klasy mięsa wieprzowego, wołowego, drobiowego i in. i potrafić odpowiednio klasyfikować otrzymywane tusze do właściwych kategorii oraz określać ich wartość odżywczą. Muszę też mieć wiedzę o drobnoustrojach i sposobach ochrony mięsa przed skażeniem chorobotwórczymi mikrobami oraz wiedzieć, jakie zmiany biochemiczne, fizykochemiczne i mikrobiologiczne zachodzą podczas produkcji i przechowywania wyrobów mięsnych i wędliniarskich.

Przedmiot *biologia* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje podstawy anatomii ludzi i zwierząt oraz fizjologii roślin, rozumienie wpływu różnych substancji na organizmy żywe.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza biologiczna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.


biologia

Muszę znać zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; przepisy BHP, przeciwpożarowe i ochrony środowiska, których mam przestrzegać podczas pracy. Muszę też umieć udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Jeśli chcę otworzyć własną firmę produkującą wyroby wędliniarskie, muszę znać się na prowadzeniu działalności gospodarczej.

Przedmiot *WOS* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość norm prawnych regulujących pracę na konkretnym stanowisku, umiejętność sporządzania dokumentów służbowych i urzędowych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Bez znajomości zasad funkcjonowania państwa nie można być w pełni świadomym członkiem żadnego społeczeństwa – zwłaszcza społeczeństwa demokratycznego, które opiera się na pośrednim udziale obywateli w kierowaniu państwem; wiedza z tej dziedziny jest też niezbędna do podjęcia jakiejkolwiek pracy (kodeks pracy) i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.


W pracy posługuję się rozmaitymi maszynami i narzędziami, takimi jak: noże, tasaki, pilarki tarczowe, mieszarki, nadziewarki, maszyny tnące wędliny na plasterki, ważące je i foliujące; piece duńskie, jeliciarki, młynki koloidalne, komory wędzarniczo-parzelnicze, sterylizatory; muszę więc bardzo dobrze znać się na ich obsłudze i konserwacji oraz umieć usuwać drobne awarie. Muszę też znać techniki obróbki mięsa i np. wiedzieć, jakie rodzaje drewna są wykorzystywane do wędzenia.

Przedmiot *technika* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje wykonywanie prostych napraw, np. wymiana wtyczki, zamka w drzwiach, bezpiecznika, syfonu, a także montowanie sprzętów i urządzeń korzystając z instrukcji pisanych dla laików.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posiadając umiejętności techniczne często możemy sami dokonać prostych napraw lub zamontować potrzebne nam urządzenia.


technika

Muszę znać matematykę, żeby móc obliczać zużycie surowców oraz określać wydajność produkcji przetworów mięsnych i tłuszczowych, czyli wiedzieć, ile mięsa, przypraw i innych składników potrzeba do wyprodukowania określonej ilości wędliny konkretnego rodzaju; kalkulować cenę mięsa i gotowych wyrobów wędliniarskich, optymalizować koszty i przychody.

Przedmiot *matematyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową arytmetykę (liczenie, wykonywanie prostych działań).

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość matematyki przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ uczy logicznego myślenia, a także daje narzędzia pozwalające modelować i przewidywać przebieg większości zjawisk i procesów – pomaga zatem obiektywnie oceniać rzeczywistość i unikać błędnych decyzji.


matematyka

Przedmiot *j. polski* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje czytanie, mówienie i pisanie prostych zdań po polsku.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość poprawnej polszczyzny oraz polskiej literatury i kultury jest ważna w każdym zawodzie, ponieważ pomaga rozumieć konteksty kulturowe i klarownie formułować myśli, ułatwiając tym samym komunikację ze współpracownikami i klientami, a zatem pomagając w awansie zawodowym lub prowadzeniu własnej firmy.


j. polski

Przedmiot *j. angielski* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje znajomość pojedynczych słów w języku angielskim.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posługiwanie się językiem angielskim znacznie polepsza perspektywy w każdym zawodzie, bo umożliwia podjęcie pracy za granicą lub w międzynarodowej firmie w Polsce, a także dokształcanie się ze źródeł anglojęzycznych, które w wielu dziedzinach są najłatwiej dostępne i najbardziej aktualne.


j. angielski

Przedmiot *geografia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje orientację w najbliższym otoczeniu zamieszkania i miejsca pracy, korzystanie z nawigacji GPS podczas wszelkich innych podróży.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza geograficzna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pozwala zrozumieć kluczowe czynniki rządzące światową gospodarką.


geografia

Wiedza o tym, w jaki sposób w dawnych czasach produkowano różnego rodzaju wędliny może mi się przydać, aby móc wytwarzać produkty wędliniarskie według receptur sprzed wielu lat lub wieków, albo starać się odtworzyć smak wędlin, których dokładne receptury nie zachowały się do naszych czasów.

Przedmiot *historia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje minimum wiedzy z historii powszechnej: bitwa pod Grunwaldem i tym podobne.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Amerykański filozof George Santayana słusznie powiedział: „ten, kto nie pamięta przeszłości, będzie skazany na to, że ją przeżyje powtórnie” – znajomość historii przydaje się w każdym zawodzie, bo pomaga zrozumieć sposób myślenia przedstawicieli różnych narodów i motywy ich działania.


historia

Muszę wiedzieć jakich substancji chemicznych (soli, azotanów, zagęstników, pochłaniaczy wody, wzmacniaczy smaku i aromatu, substancji konserwujących) i w jakich proporcjach można używać do produkcji wędlin i innych wyrobów garmażeryjnych.

Przedmiot *chemia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową wiedzę o powszechnie używanych substancjach chemicznych i związanych z nimi zagrożeniach.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość chemii przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zrozumieć, jak można wykorzystywać i przekształcać otaczające nas substancje dla swojej wygody, korzyści i bezpieczeństwa.


chemia

Muszę wiedzieć, jakie są właściwości fizyczne świeżego i mrożonego mięsa oraz gotowych wyrobów wędliniarskich (kolor, zapach, konsystencja itp.) żeby móc oceniać ich jakość, wiedzieć, jak należy wychładzać i zamrażać mięsa i tłuszcze, przechowywać je w chłodniach, a następnie dobierać techniki rozmrażania tak, by ograniczyć utratę wartości odżywczych. Muszę też umieć rozpoznawać zmiany zachodzące w mięsie w czasie przechowywania w chłodniach i w czasie rozmrażania, i wiedzieć, które dyskwalifikują surowiec z dalszej obróbki.

Przedmiot *fizyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje intuicyjne rozumienie mechaniki i dynamiki, świadomość zagrożeń związanych z prądem elektrycznym oraz ciepłem i zimnem.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza fizyczna jest przydatna bez względu na wykonywany zawód, ponieważ pomaga rozumieć sposób działania maszyn i urządzeń, a także przyczyny procesów naturalnych, co pozwala unikać zagrożeń i kosztownych błędów.


fizyka

Umiejętność sprawnego korzystania z komputera przydaje mi się do śledzenia w sieci nowinek z mojej branży, poznawania nowych metod wytwarzania wędlin i produktów garmażeryjnych, zamawiania konkretnych partii mięsa, przypraw, osłonek, sznurków i siatek do wędzenia i innych materiałów potrzebnych do produkcji, a także do reklamowania w sieci moich wyrobów i znajdowania odbiorców.

Przedmiot *informatyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje umiejętność najbardziej podstawowej obsługi komputera.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Ze względu na wzrost użycia nowych technologii kompetencje cyfrowe szybko stają się niezbędną umiejętnością w każdym zawodzie (kto nie będzie ich miał, nie dostanie pracy), a także pozwalają korzystać z technologii bez narażania się na nieprzyjemne niespodzianki, takie jak wirusy, oszustwa czy fake newsy.


informatyka

Przedmiot *plastyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje umiejętność posługiwania się farbami plakatowymi, kredkami czy ołówkami do tworzenia bardzo prostych szkiców, nie spełniających żadnych kryteriów artystycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza z tego przedmiotu przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ wyrabia zmysł estetyczny, dzięki któremu potrafimy tworzyć rzeczy spójne wizualnie, a także dostrzegać piękno i harmonię w dziełach innych ludzi i natury.


plastyka

Przedmiot *muzyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową znajomość gatunków muzycznych i ich wykonawców.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Doświadczenie muzyczne przydaje się w życiu każdego człowieka, ponieważ muzyka poprawia samopoczucie – najbardziej, jeśli ktoś umie poprawić samopoczucie innych osób muzyką wykonywaną samodzielnie.


muzyka

Zajmuję się ubojem zwierząt rzeźnych i przygotowywaniem wyrobów z mięsa.

Robotnicy w przetwórstwie spożywczym i pokrewni

Wędliniarka

Jakie kompetencje są potrzebne, aby pracować w tym zawodzie? Które umiejętności są najważniejsze i dlaczego? Sprawdź, co powinna umieć Wędliniarka.