Zdjęcie zawodu
W. żeńska

Sadownik

Uprawiam drzewa i krzewy w sadzie.

Sadownik

Uprawiam drzewa i krzewy w sadzie.


WERSJA żeńska

Dlaczego lubię ten zawód?

Dzięki mojej pracy drzewa i krzewy owocowe, które uprawiam mają zapewnione odpowiednie warunki do wzrostu i przynoszą obfite plony. Owoce, które zbieram w swoim sadzie, są smaczne i zdrowe, a klienci, którzy je kupują, cieszą się ich pysznym smakiem. Plony z mojego gospodarstwa są też wartościowym surowcem, z którego produkuje się soki, dżemy, musy.

Czym się zajmuję?

Początki pracy w tym zawodzie nie były łatwe. Zakładając sad, najpierw trzeba zaplanować, jakie rośliny chcemy posadzić i w jakiej ilości. Powinniśmy przy tym uwzględnić, jaką mamy glebę, najlepsza jest żyzna i przepuszczalna, w jakiej strefie klimatycznej jest nasze gospodarstwo, jakie mamy ukształtowanie terenu: czy wszędzie jest płasko, czy też mamy np. dużo wzgórz i dolinek, ale także możliwości zbytu zebranych owoców, czyli sprzedaży do sklepów, hurtowni, przetwórni i opłacalność produkcji.


Następnie sadownik planuje rozmieszczenie roślin, zaopatrzenie w wodę do podlewania: studnie, deszczownie, nawadnianie kroplowe, i drogi, po których będą poruszały się ciągniki i inny sprzęt, służący np. do zbiorów. Zanim posadzę sadzonki, muszę odpowiednio przygotować ziemię: usuwam z niej kamienie, karpy, czyli pozostałości po ściętych drzewach, i chwasty, orzę i nawożę. Mogę używać nawozów sztucznych lub naturalnych, takich jak obornik, kompost lub podłoże po produkcji pieczarek. Mogę też wysiać na powierzchni przyszłego sadu rośliny gromadzące azot, np. łubin albo facelię, które po zaoraniu staną się wartościowym nawozem.
Ważny jest termin sadzenia – większość gatunków warto sadzić jesienią, np. jabłonie, grusze, porzeczki, maliny, ale te, którym zimowe mrozy mogłyby poważnie zaszkodzić, np. czereśnie, morele, brzoskwinie, lepiej sadzić wiosną. Przy sadzeniu muszę pamiętać też o zachowaniu odpowiednich odstępów między sadzonkami i między rzędami, aby zapewnić roślinom dobry dostęp do światła i żeby łatwo było się między nimi poruszać, także maszynom, np. odchwaszczarkom czy kombajnom do zbiorów. Niektóre rośliny, np. maliny, jeżyny bezkolcowe czy winogrona, wymagają budowania dla nich specjalnych podpórek, bo inaczej będą płożyć się po ziemi. Budowa takich konstrukcji nośnych też należy do moich obowiązków.
Żeby drzewa lub krzewy owocowe przynosiły dobre plony, muszę właściwie o nie dbać: podlewać je, nawozić, zwalczać choroby i szkodniki, usuwać chwasty, odpowiednio ciąć i formować, żeby można było łatwo dostać się do owoców, żeby zbyt długie pędy nie łamały się pod ich ciężarem i żeby jedne rośliny nie zacieniały innych. Szkodniki, które zjadają owoce w sadzie to nie tylko owady, ale też ptaki, dlatego aby bronić się przed ich \"najazdem\" w porze zbiorów, stosuję specjalne siatki, które rozciągam nad roślinami. Kiedy owoce już dojrzeją, zbieram je i oceniam ich jakość: sprawdzam, czy nie są obite, nadgryzione przez szkodniki, nadgnite, przejrzałe.
Zebrane owoce przewożę do przechowalni, gdzie mają zapewnioną odpowiednią temperaturę i wilgotność, i sortuję na te, które nadają się do sprzedaży detalicznej do sklepów oraz te, które mogą być surowcem do przerobu w przetwórni; na soki, dżemy, musy. Następnie pakuję owoce tak, żeby nie uszkodziły się w transporcie i organizuję ich dostawy do hurtowni, punktów skupu.


Co powinienem umieć? 

W moim gospodarstwie używam różnych maszyn i urządzeń, które usprawniają i przyspieszają pracę, takich jak ciągniki sadownicze, które są węższe niż zwykłe ciągniki rolnicze, żeby mogły swobodnie poruszać się między rzędami drzew lub krzewów, kombajny do zbioru owoców, opryskiwacze, platformy do zbiorów owoców, rozsiewacze nawozów, sadzarki, zgarniacze gałęzi, otrząsarki owoców. Muszę więc bardzo dobrze znać się na ich obsłudze i konserwacji oraz umieć usuwać drobne awarie.


Muszę wiedzieć, jak wybrać najlepszy teren do założenia sadu, jak przygotować glebę przed posadzeniem roślin, jak nawadniać i nawozić drzewa i krzewy, żeby dobrze rosły i owocowały, jak optymalnie rozplanować układ drzew i krzewów na określonej powierzchni, jak formować i ciąć korony drzew, jak zapobiegać szkodom wyrządzanym przez wiosenne przymrozki. 
Muszę też umieć rozpoznawać stadia dojrzałości owoców i wiedzieć, kiedy można je zbierać, żeby miały jak najwięcej wartości odżywczych, wiedzieć, jak prowadzić zbiory, aby ich nie uszkodzić, jakie warunki muszą być zapewnione w przechowalni dla określonego gatunku owoców.


Jakie kompetencje miękkie są ważne w mojej pracy? 

  • umiejętność zarządzania ludźmi,
  • umiejętność pracy pod presją czasu,
  • dokładność,
  • sumienność,
  • odpowiedzialność,
  • spostrzegawczość.

Gdzie mogę pracować? 

Mogę znaleźć zatrudnienie w gospodarstwach sadowniczych, w firmach, spółdzielniach zajmujących się obrotem owoców, zakładach przetwórstwa owocowo-warzywnego. Mogę też prowadzić własny sad.


Tekst udostępniony na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (CC BY 4.0). Jeśli chcesz go rozpowszechnić lub użyć w swoich materiałach, zajrzyj tutaj.