Muszę świetnie znać budowę geologiczną skorupy ziemskiej, potrafić rozpoznawać różne rodzaje skał, np. metamorficzne, osadowe, magmowe, wiedzieć, gdzie należy szukać złóż żwiru, piasku, kamienia, węgla brunatnego, czy rud metali oraz potrafić oceniać wartość złóż; powinienem też potrafić rozpoznawać surowce na podstawie cech makroskopowych pobranych próbek, takich jak barwa, łupliwość, przezroczystość, twardość. Muszę znać światowe i polskie zasoby kopalin.

geologia

Muszę znać się na specyfice pracy kopalni odkrywkowej, potrafić planować wydobycie surowców w taki sposób, aby maksymalnie wykorzystać dostępne złoże i jednocześnie zminimalizować negatywny wpływ na środowisko. Muszę wiedzieć, jak zachowują się skały i grunt podczas prowadzenia prac w kopalni odkrywkowej, umieć rozpoznawać stany zagrożenia wynikające z eksploatacji; potrafić właściwie gospodarować odpadami górnictwa odkrywkowego.

eksploatacja odkrywkowa złóż

Inżynierka budowy

Technolożka chemiczna

Inżynierka budowy dróg

Inżynierka budowy mostów

Inżynierka energetyczna

Górniczka podziemna

Muszę dobrze znać matematykę, żeby kalkulować wielkość złóż surowców, zdolność produkcyjną konkretnej odkrywki, obliczać najlepszy kąt nachylenia ścian wyrobiska, wydajność pomp odwadniających, kąty, pod jakimi mogą pracować taśmociągi i jeździć maszyny wybierające urobek.

Przedmiot *matematyka* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje rachunek różniczkowy i całkowy, analizę statystyczną, liczby zespolone i inne zaawansowane dziedziny.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość matematyki przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ uczy logicznego myślenia, a także daje narzędzia pozwalające modelować i przewidywać przebieg większości zjawisk i procesów – pomaga zatem obiektywnie oceniać rzeczywistość i unikać błędnych decyzji.


matematyka

Muszę znać się na budowie i działaniu maszyn wydobywczych używanych w kopalniach odkrywkowych, takich jak kombajny odkrywkowe, taśmociągi, pogłębiarki wielonaczyniowe, ssące i hydropneumatyczne, spycharki, zgniatarki linowe, zwałowarki.

Przedmiot *technika* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje konstruowanie nowych, złożonych urządzeń i struktur korzystając z zaawansowanej wiedzy i umiejętności dostępnych nielicznym.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posiadając umiejętności techniczne często możemy sami dokonać prostych napraw lub zamontować potrzebne nam urządzenia.


technika

Muszę potrafić odczytywać mapy górnicze i interpretować przekroje geologiczne, które pokazują m.in. grubość warstw skał i gleby nad złożem, a także dokładne wymiary złoża. Muszę wiedzieć, gdzie i na jakiej głębokości występują wody podziemne.

Przedmiot *geografia* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje rozumienie podstawowych procesów kształtujących ziemię, klimat, atmosferę i oceany, dobrą znajomość rozmieszczenia bogactw naturalnych na świecie, umiejętność tworzenia i analizowania map, zwłaszcza przy użyciu systemów informacji geograficznej (GIS).

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza geograficzna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pozwala zrozumieć kluczowe czynniki rządzące światową gospodarką.


geografia

Muszę znać chemiczne właściwości skał oraz innych surowców, które wydobywa się w kopalniach odkrywkowych, znać właściwości środków strzałowych i rodzaje ładunków wybuchowych używanych do wysadzania skał i potrafić je bezpiecznie stosować, wiedzieć, czym można wypłukiwać konkretne rodzaje surowców ze złoża.

Przedmiot *chemia* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje umiejętność zapisywania równań reakcji chemicznych, przewidywania rezultatów tych reakcji i separowania ich produktów, rozpoznawania niektórych substancji na podstawie ich właściwości chemicznych, uzyskiwanie roztworów o określonych stężeniach.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość chemii przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zrozumieć, jak można wykorzystywać i przekształcać otaczające nas substancje dla swojej wygody, korzyści i bezpieczeństwa.


chemia

Muszę znać się na właściwościach fizycznych skał, żeby móc ocenić, jakich środków potrzeba do prowadzenia wydobycia i utrzymania stabilności wyrobiska.

Przedmiot *fizyka* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje obliczanie parametrów fizycznych określonych stanów i zjawisk oraz przewidywanie zmian tych stanów na podstawie obliczeń, a także rozumienie takich zjawisk jak interferencja fal, indukcja elektromagnetyczna, efekt Dopplera, zjawisko Bernoulliego.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza fizyczna jest przydatna bez względu na wykonywany zawód, ponieważ pomaga rozumieć sposób działania maszyn i urządzeń, a także przyczyny procesów naturalnych, co pozwala unikać zagrożeń i kosztownych błędów.


fizyka

Muszę potrafić posługiwać się programami komputerowymi służącymi do tworzenia przekrojów złóż, rysunków, planów, map geologicznych.

Przedmiot *informatyka* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje wysokie kompetencje cyfrowe, zwłaszcza zaawansowaną obsługę oprogramowania biurowego (zwłaszcza arkuszy kalkulacyjnych) i złożonych programów specjalistycznych (np. programów CAD, do edycji grafiki), a także podstawową znajomość HTML.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Ze względu na wzrost użycia nowych technologii kompetencje cyfrowe szybko stają się niezbędną umiejętnością w każdym zawodzie (kto nie będzie ich miał, nie dostanie pracy), a także pozwalają korzystać z technologii bez narażania się na nieprzyjemne niespodzianki, takie jak wirusy, oszustwa czy fake newsy.


informatyka

Przedmiot *j. polski* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje czytanie, mówienie i pisanie po polsku bez popełniania błędów gramatycznych, ortograficznych i w wymowie, znajomość kanonu literatury polskiej.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość poprawnej polszczyzny oraz polskiej literatury i kultury jest ważna w każdym zawodzie, ponieważ pomaga rozumieć konteksty kulturowe i klarownie formułować myśli, ułatwiając tym samym komunikację ze współpracownikami i klientami, a zatem pomagając w awansie zawodowym lub prowadzeniu własnej firmy.


j. polski

Dzięki znajomości języka angielskiego mogę czytać dokumentację techniczną maszyn, których używam.

Przedmiot *j. angielski* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje rozumienie prostych wypowiedzi w języku angielskim oraz prowadzenie prostych rozmów (odpowiednik poziomu A w systemie CEFR).

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posługiwanie się językiem angielskim znacznie polepsza perspektywy w każdym zawodzie, bo umożliwia podjęcie pracy za granicą lub w międzynarodowej firmie w Polsce, a także dokształcanie się ze źródeł anglojęzycznych, które w wielu dziedzinach są najłatwiej dostępne i najbardziej aktualne.


j. angielski

Muszę znać prawo geologiczne i górnicze oraz przepisy dotyczące bezpieczeństwa pracy.

Przedmiot *wiedza o społeczeństwie* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość norm prawnych regulujących pracę na konkretnym stanowisku, umiejętność sporządzania dokumentów służbowych i urzędowych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Bez znajomości zasad funkcjonowania państwa nie można być w pełni świadomym członkiem żadnego społeczeństwa – zwłaszcza społeczeństwa demokratycznego, które opiera się na pośrednim udziale obywateli w kierowaniu państwem; wiedza z tej dziedziny jest też niezbędna do podjęcia jakiejkolwiek pracy (kodeks pracy) i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.


wiedza o społeczeństwie

Przedmiot *biologia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje najbardziej podstawową wiedzę, pozwalającą unikać typowych chorób wynikających z niewłaściwego użycia produktów, zwłaszcza zatruć.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza biologiczna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.


biologia

Przedmiot *historia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje minimum wiedzy z historii powszechnej: bitwa pod Grunwaldem i tym podobne.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Amerykański filozof George Santayana słusznie powiedział: „ten, kto nie pamięta przeszłości, będzie skazany na to, że ją przeżyje powtórnie” – znajomość historii przydaje się w każdym zawodzie, bo pomaga zrozumieć sposób myślenia przedstawicieli różnych narodów i motywy ich działania.


historia

Przedmiot *plastyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje umiejętność posługiwania się farbami plakatowymi, kredkami czy ołówkami do tworzenia bardzo prostych szkiców, nie spełniających żadnych kryteriów artystycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza z tego przedmiotu przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ wyrabia zmysł estetyczny, dzięki któremu potrafimy tworzyć rzeczy spójne wizualnie, a także dostrzegać piękno i harmonię w dziełach innych ludzi i natury.


plastyka

Przedmiot *muzyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową znajomość gatunków muzycznych i ich wykonawców.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Doświadczenie muzyczne przydaje się w życiu każdego człowieka, ponieważ muzyka poprawia samopoczucie – najbardziej, jeśli ktoś umie poprawić samopoczucie innych osób muzyką wykonywaną samodzielnie.


muzyka

Organizuję i nadzoruję pracę w kopalni odkrywkowej. Wydobywa się w niej np. kamień, piasek, węgiel brunatny, żwir, rudy metali.

Inżynierowie (z wyłączeniem elektrotechnologii)

Inżynierka górnictwa odkrywkowego

Jakie kompetencje są potrzebne, aby pracować w tym zawodzie? Które umiejętności są najważniejsze i dlaczego? Sprawdź, co powinna umieć Inżynierka górnictwa odkrywkowego.