Co trzeba wiedzieć o studiach w Polsce?
Autor: Jadwiga Stach; Ostatnia aktualizacja: 22.01.2025
Dookoła wszyscy mówią o studiach, a Ty nadal nie do końca wiesz jak to wygląda w praktyce? Wiesz, że są różne rodzaje studiów i uczelni, ale nie masz pojęcia, czym się od siebie różnią? Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak się studiuje w Polsce.
Czym są studia?
Studia to kolejny etap edukacji, który można rozpocząć po ukończeniu szkoły średniej i zdaniu matury. To czas na pogłębianie wiedzy w wybranej dziedzinie i zdobywanie specjalistycznych umiejętności.
W Polsce można studiować na prywatnych i państwowych uczelniach. Studia można realizować:
- Stacjonarnie (dziennie) – zajęcia odbywają się od poniedziałku do piątku i są darmowe w publicznych uczelniach.
- Niestacjonarnie (zaocznie) – zajęcia odbywają się w weekendy, co pozwala łączyć studia z pracą i pracować w tygodniu. Za te studia trzeba zapłacić i na państwowych, i prywatnych uczelniach. Kwota czesnego różni się w zależności od kierunku studiów i uczelni, na której chcesz studiować. Zazwyczaj wynosi od kilku do kilkunastu tysięcy złotych rocznie.
Jakie są kierunki studiów?
Oferta kierunków jest bardzo szeroka, od humanistycznych po techniczne. Warto na bieżąco śledzić portale, które w jednym miejscu gromadzą informacje z wielu szkół wyższych. Pozwalają one filtrować studia po lokalizacji, obszarze, przedmiotach na maturze, itp. Dzięki temu możesz wyszukać interesujący Cię kierunek studiów czy porównać oferty różnych uczelni.
Są to serwisy typu: Opinie o Uczelniach, otouczelnie.pl, Studiować.pl.
Każda uczelnia oferuje co najmniej kilka specjalizacji. Informacje o tym, jakie kierunki są dostępne w konkretnym roku akademickim, można znaleźć na stronach internetowych poszczególnych uczelni. Zależy to bowiem od liczby zgłoszonych do rekrutacji kandydatów. Jeśli chętnych na daną specjalizację będzie niewielu, istnieje ryzyko, że w danym roku kierunek nie zostanie utworzony.
Jakie są rodzaje studiów?
Informacje o różnicach między rodzajami studiów zebraliśmy w tej tabelce:
System boloński i punkty ECTS
Podobnie jak wiele innych krajów europejskich przyjęliśmy tzw. system boloński. Dzięki temu dyplomy uzyskane w Polsce są uznawane w całej Europie.
Podczas studiów zbiera się punkty ECTS (European Credit Transfer System). Każdy przedmiot ma określoną liczbę punktów – musisz ich zdobyć odpowiednią liczbę, aby ukończyć dany etap studiów. Ten system pozwala także studiować w innym kraju, np. kontynuując naukę na studiach II stopnia na zagranicznej uczelni, bo punkty ECTS są uznawane w całej Europie.
Jak dostać się na studia?
Niezbędnym warunkiem do tego, aby zakwalifikować się na studia I stopnia i studia jednolite magisterskie jest zdanie egzaminu maturalnego. Im lepiej pójdzie Ci matura, tym większe szanse będziesz mieć żeby zostać studentem/studentką konkretnego kierunku. Progi punktowe zmieniają się co roku, w zależności od tego, jakim zainteresowaniem dane studia cieszyły się w poprzednich latach.
W sieci możesz znaleźć kalkulatory maturalne, które pokazują progi punktowe z poprzednich lat i szacują, czy dostaniesz się na konkretny kierunek studiów:
Niektóre kierunki studiów wymagają także zaliczenia dodatkowych egzaminów wstępnych. Zwykle dotyczy to specjalizacji artystycznych, np. aktorstwa, studiów muzycznych, architektury, a także sportowych. Podczas egzaminów wstępnych trzeba wykazać się umiejętnościami niezbędnymi do kształcenia na danym kierunku, np. udowodnić swój talent aktorski, malarski, taneczny.
Każda uczelnia zamieszcza na swojej stronie internetowej informacje o sposobach i terminach rekrutacji, potrzebnych dokumentach i limitach miejsc (czyli o tym, ilu studentów będzie mogło w danym roku akademickim zostać przyjętych na konkretny kierunek studiów na tej uczelni).
Czy studia to tylko studiowanie?
Pamiętaj, że studia to nie tylko nauka i zdawanie egzaminów. To także czas na odkrywanie i rozwijanie swoich pasji, nawiązywanie relacji i kształtowanie osobowości. Oferują wiele możliwości zdobywania nowych doświadczeń i niezapomnianych wspomnień:
- na uczelni poznasz ciekawe osoby – z niektórymi z nich się zaprzyjaźnisz, a z innymi nawiążesz relacje, które mogą zaprocentować przy szukaniu pracy;
- w kołach naukowych będziesz miał/miała okazję przeprowadzania badań naukowych, organizowania wydarzeń i poszerzania wiedzy;
- wielu studentów łączy też naukę z pracą (np. pracując w dni wolne od zajęć na uczelni), dzięki czemu w trakcie studiów zdobywają praktyczne umiejętności i doświadczenie zawodowe;
- życie studenckie to także wydarzenia kulturalne, wycieczki, eventy i praktyki – to sprawia, że lata spędzone na studiach na długo zostają w pamięci.
Co po studiach?
Po ukończeniu studiów możesz:
- Podjąć pracę;
- Kontynuować naukę, np. na studiach podyplomowych;
- Założyć własną firmę.
Niezależnie od tego, co zrobisz po studiach, nauka i doświadczenia zdobyte na uczelni mogą być solidnym fundamentem Twojej dalszej drogi zawodowej.
Powodzenia!
Mamy nadzieję, że nasz artykuł pomógł Ci dowiedzieć się więcej o systemie szkolnictwa wyższego w Polsce.
Pamiętaj, żeby zaobserwować nas na instagramie, gdzie znajdziesz mnóstwo ciekawych inspiracji!
Inne artykuły ze Strefy Młodzieży, które mogą Ci się spodobać: