Edukacja pozaformalna - pierwsze wpisy do Twojego CV!
Autor: Urszula Leszczyńska, Marta Wrzosek; Ostatnia aktualizacja: 14.11.2023
Czy wiesz, że istnieją różne formy i typy edukacji, a Ty możesz samodzielnie zadbać o to, by wytrenować kompetencje potrzebne Ci w dorosłym życiu i na rynku pracy? Dowiedz się, czym jest edukacja pozaformalna i jak może Ci pomóc w rozwoju zawodowym!
Czym jest edukacja pozaformalna (i czym się różni od formalnej i nieformalnej)?
Być może słowo „edukacja” kojarzy Ci się tylko ze szkołą, klasówkami i pracami domowymi. Jednak czy wiesz, że uczymy się przez całe życie? Możesz sam(a) zadbać o to, by doświadczać różnych form edukacji. Dzięki temu nauczysz się tego, co naprawdę Cię interesuje, a zdobyta wiedza i umiejętności będą ogromnym atutem w Twoim rozwoju zawodowym i pomogą Ci osiągnąć sukces!
Przede wszystkim musisz wiedzieć, że wyróżniamy trzy główne rodzaje edukacji: formalną, pozaformalną i nieformalną.
Edukacja formalna ma miejsce w szkole lub innej instytucji. Przebiega zgodnie z programem nauczania i ma określone ramy czasowe. Zwykle kończy się egzaminem, za którego zaliczenie otrzymujemy certyfikat lub świadectwo potwierdzające opanowanie materiału.
Edukacja pozaformalna odbywa się poza instytucjami takimi jak szkoła. Jest dobrowolna, świadoma i służy zdobywaniu różnych kompetencji i doświadczeń np. możesz nauczyć się współpracy w grupie realizując ze znajomymi projekt dla społeczności lokalnej.
Edukacja nieformalna to z kolei nauka zupełnie niezamierzona i nieświadoma. W ten sposób uczymy się spontanicznie, na przykład gdy oglądamy film, którego akcja toczy się w Hiszpanii i mimowolnie dowiadujemy się różnych rzeczy o kulturze i zwyczajach w tym kraju.
Opisane typy edukacji nie wykluczają się, a wręcz przeciwnie! Edukacja pozaformalna i nieformalna doskonale uzupełniają typową edukację formalną w szkole i są okazją, by rozwinąć posiadane kompetencje lub zdobyć zupełnie nowe.
Wartościowe inspiracje do nauki i rozwoju znajdziesz w naszym regularnie aktualizowanym Karierowym Niezbędniku. Zajrzyj szczególnie do kolumn „Działaj i zdobywaj pierwsze doświadczenia", „Pogłębienie wiedzy za darmo" oraz „Bezpłatne zasoby do języków obcych".
Aktywności w ramach edukacji pozaformalnej – przykłady
Istnieje wiele aktywności z zakresu edukacji pozaformalnej, które jednocześnie mogą być sposobami na zdobywanie pierwszych doświadczeń zawodowych.
Nabywanie doświadczenia poprzez stykanie się z różnymi zawodami i czynnościami zawodowymi jest wartościowe, bo uczysz się nowych rzeczy, nawiązujesz kontakty i sprawdzasz, co lubisz robić i w czym jesteś dobry/dobra, a w czym nie. Jeśli chcesz zdobywać doświadczenie, które będziesz mógł wpisać w swoim pierwszym CV, zastanów się nad następującymi opcjami:
- szkolne i pozaszkolne inicjatywy takie jak: samorząd uczniowski, kluby i koła przedmiotowe, gazety młodzieżowe;
- wolontariat lokalny akcyjny, np. zbiórka darów dla schroniska dla zwierząt w zimie lub wolontariat lokalny długoterminowy, np. cotygodniowa pomoc w okolicznym domu seniora;
- wolontariat online;
- wymiany międzykulturowe i wolontariat europejski;
- aktywność indywidualna – rozwijanie swojej pasji, np. poprzez prowadzenie profilu w mediach społecznościowych czy pisanie bloga lub tworzenie vloga.
Jak edukacja pozaformalna pomaga zdobywać pierwsze doświadczenia zawodowe?
Edukacja pozaformalna to uczenie się przez działanie i przez doświadczanie. Obejmuje próbowanie nowych metod działania, dochodzenie do rozwiązania problemu własną drogą i uczenie się na własnych błędach. To nie tylko rozwijanie kompetencji ważnych w przyszłej karierze, jak proaktywność czy zarządzanie sobą w czasie, ale również doskonały sposób na ugruntowanie wiedzy – dzięki temu, że dochodzisz do treści sam(a), lepiej zapamiętujesz to, czego się uczysz.
Ponadto edukacja pozaformalna pomaga nam nie tylko poznać świat, ale i samych siebie. Samodzielnie działania wzmacniają poczucie własnej wartości i pozwalają sprawdzić, udowodnić bądź nabyć nowe umiejętności. Warto po podjęciu takich działań jak np. zorganizowanie projektu szkolnego, pamiętać o autorefleksji i samoocenie swoich kompetencji. Dzięki temu zyskujesz wiedzę o tym, co lubisz robić i w czym potrafisz osiągać sukces i w konsekwencji przyszłe decyzje o wyborach edukacyjno-zawodowych będą dla Ciebie łatwiejsze!
I co sądzisz o tych pomysłach na edukację pozaformalną, czyli uczenie się w działaniu? Czy zgadzasz się z tym, że taka edukacja może być skuteczniejsza niż tradycyjna nauka szkolna? Podziel się z nami swoją opinią, np. zaglądając na instagram Mapy Karier!
Inne artykuły i materiały ze Strefy Młodzieży, które mogą Ci się spodobać: