Muszę znać się na prowadzeniu gospodarstw sadowniczych, szkółkarskich, warzywniczych; uprawie konkretnych gatunków roślin ogrodniczych, sposobach właściwego zbierania i przechowywania plonów; planowaniu wyglądu ogrodów i innych terenów zieleni itp.

inżynieria ogrodnicza

Muszę wiedzieć, jak powinno być prowadzone gospodarstwo ogrodnicze, żeby przynosiło zyski; jak planować niezbędne inwestycje, np. zakup sprzętu, budowę magazynów i chłodni; gdzie szukać nowych klientów i rynków zbytu kwiatów, owoców, warzyw, drzew i krzewów itp.

ekonomika i organizacja produkcji ogrodniczej

Muszę znać się na roślinach uprawnych (warzywach, drzewach i krzewach owocowych, kwiatach, roślinach ozdobnych i leczniczych); ich budowie; chorobach i szkodnikach, które im zagrażają oraz na sposobach ochrony; muszę wiedzieć, jak krzyżować ze sobą rośliny, żeby uzyskiwać nowe odmiany o potrzebnych właściwościach (np. dające wyższe plony albo odporne na konkretne choroby); znać się na tym, jak powinien wyglądać konkretny owoc, warzywo, kwiat (jaki ma być jego kolor, waga, kształt, zapach, smak, stopień dojrzałości, brak uszkodzeń itp.) żeby mógł zostać dopuszczony do sprzedaży itp.

botanika

Muszę znać się na ekologii i ochronie środowiska, żeby wiedzieć, jakie nawozy i środki ochrony roślin można bezpiecznie stosować w gospodarstwach ogrodniczych uznawanych za ekologiczne i jak powinno być prowadzone takie gospodarstwo, żeby zasługiwało na taki certyfikat.

ekologia i ochrona środowiska

Muszę wiedzieć, jakie gleby najlepiej nadają się do uprawy konkretnych gatunków drzew i krzewów owocowych, warzyw, kwiatów itp., oraz jak można polepszyć zbiory na niezbyt urodzajnych glebach (np. przez stosowanie odpowiednich nawozów naturalnych i sztucznych, płodozmian, przed- i poplony itp.).

gleboznawstwo

Inżynierka energetyczna

Geodetka 

Technolożka drewna

Rekultywatorka gleb

Architektka krajobrazu

Monterka fotowoltaiki

Muszę znać matematykę, żeby móc planować przychody i wydatki w gospodarstwie ogrodniczym; obliczać opłacalność hodowli konkretnych gatunków roślin; wiedzieć, ile roślin posadzić np. na hektarze użytków w zależności od klasy gleby; przeliczać stężenia nawozów i środki ochrony roślin; planować systemy nawadniające (żeby nie były za gęste - bo drogo, ani za rzadkie - bo niewydolne); kalkulować plony z hektara; planować wygląd parków, skwerów.

Przedmiot *matematyka* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje rachunek różniczkowy i całkowy, analizę statystyczną, liczby zespolone i inne zaawansowane dziedziny.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość matematyki przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ uczy logicznego myślenia, a także daje narzędzia pozwalające modelować i przewidywać przebieg większości zjawisk i procesów – pomaga zatem obiektywnie oceniać rzeczywistość i unikać błędnych decyzji.


matematyka

Muszę znać się na maszynach, które ułatwiają i usprawniają prace związane z uprawą roślin ogrodniczych (np. traktory, glebogryzarki, wertykulatory), wiedzieć jak należy ich używać oraz potrafić posługiwać się rysunkiem technicznym, przydatnym przy planowaniu wyglądu ogrodów, zieleńców.

Przedmiot *technika* muszę mieć opanowany na poziomie eksperckim. Jest to ekspercki poziom wiedzy i umiejętności, umożliwiający realizację najbardziej specjalistycznych zadań z danej dziedziny. Obejmuje konstruowanie nowych, złożonych urządzeń i struktur korzystając z zaawansowanej wiedzy i umiejętności dostępnych nielicznym.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posiadając umiejętności techniczne często możemy sami dokonać prostych napraw lub zamontować potrzebne nam urządzenia.


technika

Wiedza z biologii przydaje mi się np. żeby wiedzieć, czego wymagają konkretne rośliny do zapylenia (owadów, chrząszczy, roślin innej odmiany?). Dzięki tej wiedzy mogę np. planować położenie szkółki czy zakładu hodowli roślin w pobliżu pasieki, albo doradzać ogrodnikom kupno owadów, które będą zapylać ich rośliny.

Przedmiot *biologia* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje diagnozowanie podstawowych chorób roślin i zwierząt, rozumienie większości procesów biologicznych, dobrą znajomość anatomii oraz działania drobnoustrojów.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza biologiczna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.


biologia

Znajomość geografii, a zwłaszcza warunków klimatycznych i rodzajów gleb występujących na terenie naszego kraju, przydaje mi się np. podczas doradzania właścicielom gospodarstw ogrodniczych, gdzie najlepiej jest założyć sad albo plantację konkretnego gatunku roślin.

Przedmiot *geografia* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje rozumienie podstawowych procesów kształtujących ziemię, klimat, atmosferę i oceany, dobrą znajomość rozmieszczenia bogactw naturalnych na świecie, umiejętność tworzenia i analizowania map, zwłaszcza przy użyciu systemów informacji geograficznej (GIS).

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza geograficzna przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pozwala zrozumieć kluczowe czynniki rządzące światową gospodarką.


geografia

Muszę znać skład chemiczny nawozów stosowanych w ogrodnictwie oraz wiedzieć, jakie składniki są potrzebne różnym gatunkom roślin do prawidłowego wzrostu, żeby móc dobierać nawozy najlepiej wspierające uprawę konkretnych warzyw, owoców, drzew, krzewów i kwiatów.

Przedmiot *chemia* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje umiejętność zapisywania równań reakcji chemicznych, przewidywania rezultatów tych reakcji i separowania ich produktów, rozpoznawania niektórych substancji na podstawie ich właściwości chemicznych, uzyskiwanie roztworów o określonych stężeniach.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość chemii przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ pomaga zrozumieć, jak można wykorzystywać i przekształcać otaczające nas substancje dla swojej wygody, korzyści i bezpieczeństwa.


chemia

Muszę sprawnie korzystać z komputera, żeby móc np. rysować plany ogrodów w specjalnych programach komputerowych, śledzić w sieci nowości z branży ogrodniczej.

Przedmiot *informatyka* muszę mieć opanowany na poziomie wysokim. Jest to zaawansowany poziom wiedzy i umiejętności, pozwalający na wykonywanie pracy w danej dziedzinie. Obejmuje wysokie kompetencje cyfrowe, zwłaszcza zaawansowaną obsługę oprogramowania biurowego (zwłaszcza arkuszy kalkulacyjnych) i złożonych programów specjalistycznych (np. programów CAD, do edycji grafiki), a także podstawową znajomość HTML.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Ze względu na wzrost użycia nowych technologii kompetencje cyfrowe szybko stają się niezbędną umiejętnością w każdym zawodzie (kto nie będzie ich miał, nie dostanie pracy), a także pozwalają korzystać z technologii bez narażania się na nieprzyjemne niespodzianki, takie jak wirusy, oszustwa czy fake newsy.


informatyka

Znajomość poprawnej polszczyzny przydaje mi się podczas pisania poradników, podręczników, ulotek, artykułów w czasopismach branżowych.

Przedmiot *j. polski* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje czytanie, mówienie i pisanie po polsku bez popełniania błędów gramatycznych, ortograficznych i w wymowie, znajomość kanonu literatury polskiej.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Znajomość poprawnej polszczyzny oraz polskiej literatury i kultury jest ważna w każdym zawodzie, ponieważ pomaga rozumieć konteksty kulturowe i klarownie formułować myśli, ułatwiając tym samym komunikację ze współpracownikami i klientami, a zatem pomagając w awansie zawodowym lub prowadzeniu własnej firmy.


j. polski

Dzięki znajomości języka angielskiego mogę czytać anglojęzyczną literaturę fachową i zapoznawać się z międzynarodowymi normami i wytycznymi określającymi, jak powinny być produkowane owoce i warzywa, żeby mogły być sprzedawane za granicą.

Przedmiot *j. angielski* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje rozumienie prostych wypowiedzi w języku angielskim oraz prowadzenie prostych rozmów (odpowiednik poziomu A w systemie CEFR).

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Posługiwanie się językiem angielskim znacznie polepsza perspektywy w każdym zawodzie, bo umożliwia podjęcie pracy za granicą lub w międzynarodowej firmie w Polsce, a także dokształcanie się ze źródeł anglojęzycznych, które w wielu dziedzinach są najłatwiej dostępne i najbardziej aktualne.


j. angielski

Muszę znać polskie i międzynarodowe przepisy określające sposoby prowadzenia produkcji ogrodniczej oraz normy określające wygląd owoców i warzyw, które mogą być dopuszczone do sprzedaży w kraju i za granicą.

Przedmiot *wiedza o społeczeństwie* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość norm prawnych regulujących pracę na konkretnym stanowisku, umiejętność sporządzania dokumentów służbowych i urzędowych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Bez znajomości zasad funkcjonowania państwa nie można być w pełni świadomym członkiem żadnego społeczeństwa – zwłaszcza społeczeństwa demokratycznego, które opiera się na pośrednim udziale obywateli w kierowaniu państwem; wiedza z tej dziedziny jest też niezbędna do podjęcia jakiejkolwiek pracy (kodeks pracy) i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.


wiedza o społeczeństwie

Przedmiot *fizyka* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje podstawową znajomość takich zjawisk fizycznych, jak elektryczność, magnetyzm, grawitacja, fale, optyka, termodynamika oraz znajomość najważniejszych praw fizycznych, takich jak zasady dynamiki Newtona.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza fizyczna jest przydatna bez względu na wykonywany zawód, ponieważ pomaga rozumieć sposób działania maszyn i urządzeń, a także przyczyny procesów naturalnych, co pozwala unikać zagrożeń i kosztownych błędów.


fizyka

Zmysł plastyczny przydaje mi się przy projektowaniu ogrodów i parków tak, by cieszyły oko odwiedzających je ludzi.

Przedmiot *plastyka* muszę mieć opanowany na poziomie średnim. Jest to średni poziom wiedzy i umiejętności, dający ogólne rozeznanie w danej dziedzinie. Obejmuje znajomość różnych technik malarskich i rzeźbiarskich, umiejętność tworzenia prac plastycznych przy użyciu różnych materiałów, posługiwania się kołem barw oraz prowadzenia zajęć plastycznych.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Wiedza z tego przedmiotu przydaje się w każdym zawodzie, ponieważ wyrabia zmysł estetyczny, dzięki któremu potrafimy tworzyć rzeczy spójne wizualnie, a także dostrzegać piękno i harmonię w dziełach innych ludzi i natury.


plastyka

Przedmiot *historia* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje minimum wiedzy z historii powszechnej: bitwa pod Grunwaldem i tym podobne.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Amerykański filozof George Santayana słusznie powiedział: „ten, kto nie pamięta przeszłości, będzie skazany na to, że ją przeżyje powtórnie” – znajomość historii przydaje się w każdym zawodzie, bo pomaga zrozumieć sposób myślenia przedstawicieli różnych narodów i motywy ich działania.


historia

Przedmiot *muzyka* muszę mieć opanowany na poziomie podstawowym. To absolutne minimum potrzebne do funkcjonowania w codziennym życiu. Obejmuje podstawową znajomość gatunków muzycznych i ich wykonawców.

**Dlaczego ten przedmiot jest ważny w każdym zawodzie?**
Doświadczenie muzyczne przydaje się w życiu każdego człowieka, ponieważ muzyka poprawia samopoczucie – najbardziej, jeśli ktoś umie poprawić samopoczucie innych osób muzyką wykonywaną samodzielnie.


muzyka

Organizuję i nadzoruję hodowlę roślin ozdobnych, warzyw, krzewów i drzew owocowych. Projektuję też ogrody i park oraz opracowuję nowe metody upraw.

Specjaliści nauk biologicznych i dziedzin pokrewnych

Inżynierka ogrodnictwa

Jakie kompetencje są potrzebne, aby pracować w tym zawodzie? Które umiejętności są najważniejsze i dlaczego? Sprawdź, co powinna umieć Inżynierka ogrodnictwa.