Tworzę portrety psychologiczne, tzw. profile, sprawców różnych przestępstw: porwań, morderstw, napadów na banki, stalkingu, wymuszeń. Wzywa się mnie szczególnie tam, gdzie policja nie może znaleźć śladów pozwalających na zatrzymanie potencjalnego sprawcy.
Żeby dobrze wykonać swoją pracę i stworzyć wiarygodny profil, muszę zebrać jak najwięcej danych o samym przestępstwie. Najlepiej, gdy od razu zjawiam się na miejscu przestępstwa, ale czasem jestem proszony o stworzenie profilu sprawcy dopiero po pewnym czasie. Najpierw zapoznaję się z zebranymi dowodami i aktami sprawy, jeśli to możliwe osobiście oglądam miejsce zbrodni, bywa, że do dyspozycji mam tylko wykonane przez policjantów zdjęcia i filmy, czasem są to także wizualizacje 3D. Dzięki nowoczesnym technologiom, np. mapom satelitarnym, geolokalizacji, mogę zdalnie poznać okolicę, w której popełniono przestępstwo - zobaczyć, czy w pobliżu jest przystanek autobusowy, droga, postój taksówek, to pozwala określić, czym sprawca dostał się na miejsce przestępstwa, czy okolica jest gęsto zaludniona, objęta monitoringiem, są tam potencjalne kryjówki.
Jeśli doszło do gwałtu, rabunku albo zabójstwa, bardzo ważne są wszelkie informacje o ofierze, dlatego muszę z akt i rozmów z jej rodziną i znajomymi dowiedzieć się, jakie miała zwyczaje, w jakim środowisku się obracała, gdzie pracowała, czy miała wrogów. Sprawdzam też profil ofiary, a często też jej krewnych i znajomych, w mediach społecznościowych, bo te są istną kopalnią informacji, np. zdarza się, że przestępca najpierw pisze obraźliwe komentarze w sieci, zanim zaatakuje w realnym świecie.
W przypadku przestępstw przeciwko zdrowiu i życiu: morderstw, gwałtów, pobić, bardzo wiele danych dostarczają mi oględziny ofiar - rodzaj zadanych ciosów, ich układ, kolejność zadawania, użyte narzędzia. To wszystko pozwala określić nie tylko cechy fizyczne: wzrost, wagę, to czy był prawo- czy leworęczny, ale i osobowość sprawcy, a także to, czy był jeden, czy kilku. Inaczej ciosy zadaje np. włamywacz zaskoczony przez właściciela mieszkania, a inaczej osoba opanowana pragnieniem zemsty, albo taka, która precyzyjnie zaplanowała zbrodnię.
Na podstawie zebranych informacji mogę określić przypuszczalny wiek i płeć sprawcy przestępstwa, jego status materialny, powiązania z ofiarą, miejsce zamieszkania: duże miasto, wieś, mała miejscowość, cechy fizyczne, np. dobra kondycja, atrakcyjny wygląd wzbudzający zaufanie, osobowość. Policjanci kryminalni dzięki profilowi sprawcy mogą skupić się na sprawdzaniu w pierwszej kolejności tych osób, które pasują do tego profilu i na tej podstawie wytypować przestępcę.
Aby zostać profilerem można po skończeniu studiów starać się o przyjęcie do policji i pracować w komórce psychologicznej, można też wykonywać profile będąc biegłym sądowym.
Co powinienem umieć?
W pracy przydaje mi się dobra znajomość anatomii i fizjologii człowieka, bo bardzo wielu danych dostarczają mi oględziny ofiar - rodzaj zadanych ciosów, ich położenie, kolejność zadawania, użyte narzędzia pozwalają określić cechy fizyczne i osobowość sprawcy.
W mojej pracy niezbędna jest dogłębna znajomość ludzkiej psychiki, muszę znać typy osobowości i wiedzieć, jakie zachowania są dla nich charakterystyczne, umieć identyfikować osoby cierpiące na zaburzenia psychiczne, narkomanów, alkoholików, hazardzistów, wiedzieć, jaki wpływ na psychikę człowieka mają warunki, w jakich żyje i traumatyczne wydarzenia z przeszłości.
Jakie kompetencje miękkie są ważne w mojej pracy?
- analityczny umysł,
- dobra pamięć,
- obiektywność,
- opanowanie,
- spostrzegawczość,
- dokładność,
- sumienność,
- dociekliwość.
Gdzie mogę pracować?
Mogę znaleźć zatrudnienie w jednostkach policji lub w sądzie.