Jak wybrać szkołę ponadpodstawową cz. 2: Czas na Twój wybór!
Autor: Marta Wrzosek; Ostatnia aktualizacja: 11.03.2024
Wybór dalszej ścieżki edukacji po ukończeniu podstawówki nie jest łatwy. Dowiedz się, jakie kryteria wyboru wziąć pod uwagę, a także kto może Ci pomóc w podjęciu tej ważnej decyzji.
Poniższy artykuł to już część 2. naszego cyklu „Jak wybrać szkołę ponadpodstawową?”. W części 1. „Różnice między liceum, technikum a szkołą branżową” zapoznasz się z charakterystyką różnych typów szkół, które możesz wybrać po podstawówce, poznasz ich podstawowe cechy np. ile trwa nauka w tych placówkach i które przygotują Cię do matury i umożliwią kontynuację edukacji na studiach.
Jak wybrać szkołę?
Podjęcie decyzji o tym, jaką szkołę wybrać po ukończeniu podstawówki, nie jest łatwe. Być może to nawet dla Ciebie pierwsza tak poważna decyzja życiowa. Czasami Twój wybór będzie mocno ograniczony z uwagi na dostępność szkół ponadpodstawowych w Twojej okolicy, czasem ograniczeniem okażą się Twoje oceny i/lub wyniki egzaminu ósmoklasisty.
To bardzo ważne, by poznać wszystkie dostępne opcje dalszego kształcenia, szczegółową ofertę szkół, ale także przemyśleć, jakie kwestie są dla Ciebie naprawdę istotne. Może ważne jest to, by szkoła była blisko Twojego miejsca zamieszkania? Może chciał(a)byś jak najszybciej zacząć się uczyć zawodu, który już wybrałeś/aś? Może najistotniejszy jest dla Ciebie profil klasy i rozszerzenia konkretnych przedmiotów? A może oferta zajęć pozalekcyjnych?
Kryteria wyboru, które możesz wziąć pod uwagę:
- długość kształcenia (lata nauki) w poszczególnych typach szkół;
- możliwość zdawania matury;
- możliwość zdobycia kwalifikacji zawodowych;
- dostępne profile kształcenia lub profile klas;
- języki obce, których możesz się uczyć w danej szkole;
- zdawalność i przeciętne wyniki maturalne;
- możliwość przygotowania do olimpiad przedmiotowych;
- współpraca szkoły z pracodawcami, instytucjami, uczelniami (np. czy organizowane są praktyki, wymiany międzynarodowe lub czy istnieją klasy patronackie);
- miejsce w rankingu (jeśli z jakiegoś powodu jest to dla Ciebie istotne);
- dostępna oferta zajęć pozalekcyjnych, np. sportowych, kulturalnych;
- jakość infrastruktury szkolnej, np. wyposażenie sal lekcyjnych, dostępność hali sportowej;
- opinie o szkole;
- lokalizacja i dojazd do szkoły;
- … i inne.
Jeśli chcesz, skorzystaj z przygotowanej przez nas tabeli, która pomoże Ci uporządkować ocenę szkół, które rozważasz, pod kątem wybranych przez Ciebie kryteriów.
Oczywiście wymienione przez nas aspekty to nie jest zamknięty katalog, możesz jeszcze dodać do niego inne kryteria, które są dla Ciebie istotne przy wybieraniu szkoły ponadpodstawowej.
Jeśli spodobało Ci się proponowane przez nas narzędzie i uważasz je za przydatne, możesz podzielić się nim ze swoimi rówieśnikami :-)
Jak uzyskać informacje z wymienionych powyżej kryteriów wyboru?
Wskazówka 1. Strony internetowe i profile w mediach społecznościowych
Wiele informacji na temat szkół znajdziesz na stronach internetowych placówek, a także w ich mediach społecznościowych. Przejrzyj oficjalne (i nie tylko :-)) profile szkół np. na Facebook’u czy Instagramie. Możesz wtedy zobaczyć, czy uczniowie biorą udział w konkursach, olimpiadach, jakie projekty są realizowane w szkole, jakie odbywają się imprezy i eventy.
Wskazówka 2. Rozmowy z uczniami lub absolwentami
Porozmawiaj z uczniami lub absolwentami szkoły, którą jesteś zainteresowany. Możesz poszukać takich osób wśród starszych znajomych lub nawiązać kontakt poprzez media społecznościowe. Zwróć uwagę na konta
Wskazówka 4. Dni Otwarte Szkół
Warto udać się do placówek, które Cię interesują, na Dni Otwarte, które szkoły organizują z reguły na wiosnę. Możesz wtedy sprawdzić dojazd, zobaczyć budynek szkoły, usłyszeć prezentację oferty edukacyjnej, porozmawiać z uczniami, a nawet nauczycielami.
Wskazówka 3. Targi Edukacyjne
Żeby zapoznać się z ofertą różnych szkół w jednym czasie i miejscu, możesz udać się na tzw. Targi Edukacyjne. Targi odbywają się najczęściej w marcu i są organizowane w większości miast, czasem stacjonarnie, a czasem online. Informacji o nich szukaj na oficjalnych miejskich stronach internetowych lub u szkolnego koordynatora doradztwa zawodowego.
Wskazówka 5. Rankingi szkół
Jeśli jest to dla Ciebie istotne, możesz sprawdzić, jaką pozycję zajmuje szkoła w różnych rankingach. Pamiętaj, by sprawdzić, na jakiej podstawie są one układane - wyników matur, czy może liczby olimpijczyków? Zastanów się, co będzie tu dla Ciebie najważniejsze. Najpopularniejsze rankingi szkół ponadpodstawowych przygotowują Fundacja Edukacyjna „Perspektywy”: www.licea.perspektywy.pl, www.technika.perspektywy.pl oraz Portal Edukacyjny „waszaedukacja.pl”: Ogólnopolski Ranking Liceów i Techników 2022. A jeśli interesuje Cię ranking innego typu, który bierze pod uwagę zaangażowanie uczniów w realizację samodzielnych projektów, zobacz Ranking Szkół Zwolnieni z Teorii 2022.
Porównaj wszystkie dostępne opcje kształcenia, biorąc pod uwagę różne aspekty. Zastanów się, co jest dla Ciebie ważne i czego chcesz, oceń realnie swoje możliwości i dopiero wtedy podejmij decyzję.
Fakty a opinie o szkołach ponadpodstawowych
Przymierzając się do wyboru szkoły ponadpodstawowej, na pewno rozmawiasz z wieloma osobami – rówieśnikami, znajomymi, rodzicami i innymi dorosłymi. W rozmowach tych padają czasem różne stwierdzenia, np.:
- Do szkoły branżowej idą uczniowie, którzy nie lubią się uczyć.
- Technikum jest lepsze niż liceum, ponieważ masz po nim i zawód, i maturę.
- Do liceum idą te osoby, które jeszcze nie mają pomysłu na swoją przyszłość.
- Szkoły, które są wysoko w rankingu, są najlepsze.
- Wybierając szkołę ponadpodstawową należy się kierować swoimi zainteresowaniami i pasjami.
- W wyborze szkoły ponadpodstawowej trzeba kierować się przede wszystkim sytuacją na rynku pracy.
Wszystkie te zdania mają ze sobą coś wspólnego. Co? SĄ TO OPINIE. Nie są obiektywne – są to przekonania, a nie fakty.
To ważne, by wysłuchać opinii innych, ale pamiętaj, że czasem nie są one poparte żadnymi weryfikowalnymi danymi i nie zawsze się sprawdzają.
Kończąc szkołę podstawową, zastanów się przede wszystkim, czy chcesz skierować się już w stronę konkretnego zawodu. Jeśli jesteś zdecydowany/a, w jakiej branży chcesz w przyszłości pracować – warto rozważyć możliwości kształcenia zawodowego zamiast ogólnokształcącego.
Aby poznać fakty na temat szkół ponadpodstawowych, zapoznaj się z naszym artykułem „Różnice między liceum, technikum a szkołą branżową”, z którego dowiesz się więcej o poszczególnych typach szkół, m. in. ile trwa nauka, ile jest przedmiotów rozszerzonych, które szkoły przygotują Cię do matury i jeszcze więcej informacji!
Kto może Ci pomóc dokonać wyboru?
Jeśli pomimo zapoznania się z różnymi możliwościami kształcenia, nie wiesz jaką szkołę wybrać, warto udać się do doradcy edukacyjno-zawodowego. Doradca pomoże Ci poznać lepiej siebie samego, zastanowić się, jakie masz potrzeby i gdzie je najlepiej zrealizujesz. Doradcy mają też wiedzę o aktualnej ofercie edukacyjnej i o kryteriach rekrutacji.
Doradcę zawodowego znajdziesz w szkole lub rejonowej poradni psychologiczno-pedagogicznej – konsultacje ze specjalistami w tych miejscach odbędziesz bezpłatnie. Niektórzy doradcy oferują też takie usługi prywatnie, wówczas za konsultacje trzeba zapłacić.
To ważne, byś posłuchał/a też opinii swoich rodziców oraz innych życzliwych Ci dorosłych. Skontaktuj się ze starszymi kolegami i koleżankami – przechodzili rekrutację do szkoły ponadpodstawowej niedawno, więc udzielą Ci cennych wskazówek i podzielą się opinią o szkołach, które sami wybrali. Pamiętaj jednak, że ostatecznie decyzja należy do Ciebie! I choć to żadna tragedia, jeśli nie dostaniesz się do szkoły pierwszego wyboru, to ważne, by spróbować znaleźć dla siebie najlepsze możliwe miejsce – w końcu to tam spędzisz najbliższe lata życia :-)
Inne artykuły ze Strefy Młodzieży, które mogą Ci się spodobać: