Kompetencje zawodowe na bezludnej wyspie
Autor: Marta Wrzosek; Ostatnia aktualizacja: 19.08.2024
A co, jeśli w wyniku nieprzewidzianych okoliczności grupa ludzi reprezentujących różne branże i zawody stanie przed koniecznością współpracy? Jak i do czego wykorzystają wtedy swoje umiejętności i kompetencje? Dzięki temu pomysłowi na lekcję pobudzisz wyobraźnię swoich uczniów, a jednocześnie omówisz temat czynności, które wykonują na co dzień pracownicy różnych zawodów.
Ten pomysł na lekcję w formacie PDF możesz pobrać tutaj. Karty wyzwania potrzebne do pracy w grupach możesz pobrać tutaj, natomiast wyzwania do realizacji dla grup znajdziesz w dwóch wariantach: plik w PDF do wydrukowania i wycięcia lub interaktywną loterię na wzór koła fortuny.
Etap edukacyjny
- klasy IV-VI szkoły podstawowej
Cele zajęć
Uczeń:
- poznaje kompetencje i umiejętności przedstawicieli różnych zawodów;
- planuje realizację zadania i ocenia efekty swoich działań;
- trenuje umiejętność pracy w grupie.
Realizowane punkty z rozporządzenia o doradztwie zawodowym z 2019 r. (kl. IV-VI szkoły podstawowej)
Uczeń:
- podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość (1.3);
- samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy (3.3);
- planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu (4.2).
Sprzęt i materiały
- minimum jedno urządzenie (wystarczy telefon) z dostępem do Internetu na grupę uczniów;
- wydrukowane i wycięte karty wyzwania;
- urządzenie z dostępem do Internetu dla nauczyciela lub wydrukowane i wycięte wyzwania do realizacji;
- opcjonalnie: wydrukowane i wycięte role grupowe.
Zajęcia krok po kroku
Opowieść wprowadzająca
Rozpocznij lekcję od następującej opowieści:
Wyobraźcie sobie, że jesteście już dorośli. Każdy z Was wykonuje określoną pracę, w której się doskonale realizujecie. W czasie wakacji wybraliście się w podróż do dalekiego kraju. Podczas lotu nad oceanem, samolot, w którym się znajdujecie, wylądował awaryjnie na bezludnej wyspie. Do momentu przybycia ekipy ratunkowej musicie wraz z współpasażerami podróży zorganizować sobie życie na wyspie.
Podział na grupy i przydział ról zawodowych
Podziel uczniów na grupy 5-6 osobowe. Co najmniej jedna osoba w grupie powinna mieć telefon z dostępem do internetu.
Następnie każda grupa otrzymuje kartę wyzwania. Na karcie uczniowie wpisują swoje imiona oraz zawód, który losują z zasobów Mapy Karier. Pokaż uczniom, jak skorzystać z opcji kostki do losowania. Daj im potem chwilę czasu na zapoznanie się z wylosowanymi przez siebie zawodami.
Role w grupie (opcjonalnie)
Opcjonalnie, szczególnie dla starszych uczniów, możesz wprowadzić role w grupie. Zadaniem uczniów będzie wówczas nie tylko reprezentowanie danej branży, ale również próba wcielenia się w określoną rolę i spełniania specyficznej funkcji w swojej grupie.
Możesz wybrać spośród wielu różnych typologii i teorii dotyczących ról. Jedną z możliwości jest teoria ról zespołowych Belbina, która opisuje 9 ról w grupie:
Role grupowe do wydrukowania i wycięcia znajdziesz tutaj.
Wyzwanie dla grupy
Kiedy rozbitkowie zapoznali się już ze sobą nawzajem (swoimi zawodami, umiejętnościami, kompetencjami i ewentualnie rolami) przyszedł czas na działanie. Muszą poradzić sobie w niecodziennej sytuacji, w której się znaleźli. Każda grupa rozbitków losuje wyzwanie, które muszą zrealizować.
Możesz wydrukować i wyciąć kartki z określonymi zadaniami lub skorzystać z interaktywnego losowania.
Zadaniem każdej grupy jest zaplanowanie po kolei wszystkich działań i czynności, które doprowadzą ich do realizacji zadania. Na karcie wyzwania powinni wypisać po kolei wszystkie czynności i wskazać osobę z grupy, która będzie odpowiedzialna za jego wykonanie. Celem tej aktywności jest nauka procesu planowania.
Ważne, by uczniowie zastanowili się, która osoba z grupy najlepiej poradzi sobie z danym działaniem, uwzględniając kompetencje i umiejętności, które wynikają z przypisanego do niego zawodu.
Przykład: Grupa wylosowała zadanie „zdobycie pożywienia”. Uczniowie wspólnie wymyślili, że zdobędą je poprzez zbieranie rosnących na wyspie owoców, które nadają się do spożycia przez ludzi. Jednym z członków grupy jest operator maszyn spożywczych, który ma bardzo wyczulone zmysły: dobry wzrok, sprawny zmysł smaku, dobry węch – zatem będzie on odpowiedzialny za „wytropienie” w dżungli drzew owocowych. Jeśli członkiem grupy jest nauczyciel przedszkola, ma prawdopodobnie duże doświadczenie z pracami artystycznymi i manualnymi, może więc zająć się wypleceniem koszy z trawy, żeby było w czym przynieść zebrane owoce do ich obozowiska. Niech uczniowie uruchomią kreatywne myślenie!
Wszystkie etapy procesu realizacji wyzwania, osoby odpowiedzialne za konkretne działania i powody, dla których to właśnie ta osoba zajmie się danym zadaniem, uczniowie zapisują na karcie wyzwania.
Daj uczniom kilkanaście minut na zaplanowanie realizacji wyzwania, stale jednak monitoruj ich aktywność w grupach – być może będą potrzebowali podpowiedzi i wskazówek.
Pamiętaj, by zostawić odpowiednią ilość czasu na podsumowanie zajęć.
Podsumowanie
W realizacji tego scenariusza bardzo ważne jest pobudzenie kreatywności uczniów, zachęcenie ich do twórczego myślenia, a także do poszukiwania informacji o różnych zawodach oraz umiejętnościach i kompetencjach, które posiadają ich przedstawiciele.
Oprócz korzyści edukacyjnej związanej z poznawaniem świata zawodów, podczas realizacji tego pomysłu na lekcję uczniowie uczą się, jak planować realizację zadań oraz jak współpracować w grupie.
Dlatego na koniec lekcji warto poświęcić czas na podsumowanie i upewnić się, że z zabawy uczniowie wynieśli wartościowe refleksje i wnioski. W tym celu możesz zadać uczniom pytania:
- Jak podobało Wam się wcielanie w wylosowane przez Was zawody (opcjonalnie: i role grupowe)?
- Czy udało Wam się wykorzystać umiejętności i kompetencje zawodu, który wylosowaliście do realizacji wyzwania?
- Jak się czuliście, planując w szczegółach realizację wyzwania?
- Jak przebiegała praca w grupie?
- Jakie zachowania ułatwiały, a jakie utrudniały współpracę?
- Jak przebiegał proces podejmowania decyzji i dokonywania wyboru – za pomocą głosowania, rozdzielenia zadań, czy ktoś przewodził pracy?
- Czego nowego dowiedzieliście się o sobie podczas tej lekcji?
Jeśli przeprowadziłaś/eś zajęcia na podstawie tego pomysłu na lekcję, będziemy wdzięczni za wypełnienia anonimowego formularza feedbacku. Dzięki Twojej opinii będziemy mogli ulepszać nasze obecne i kolejne scenariusze zajęć. Dziękujemy!
Jeśli chcesz się z nami skontaktować, napisz do nas na adres kontakt@mapakarier.org.
Inne pomysły na lekcje, które mogą Ci się spodobać: