W Polsce z każdym rokiem przybywa osób pochodzących z różnych krajów i kręgów kulturowych. Co za tym idzie, wśród pracowników zatrudnionych w wielu firmach w naszym kraju pojawiają się różnice międzykulturowe. Oczywiście mniejsze będą w obrębie jednego kraju/kręgu kulturowego, np. między góralem z Zakopanego a Kaszubem z Gdańska, a większe między pracownikiem z Polski, a takim z Indii czy Kolumbii. Zespoły składające się z osób o odmiennych cechach kulturowych, do sprawnej pracy potrzebują specjalistki menedżerki wielokulturowości.
Dlaczego to takie ważne? Bo osobom wychowanym w różnych kulturach czasem bardzo trudno jest porozumieć się między sobą i wypracować dobry model współpracy. Mają na przykład odmienne podejście do czasu: dla jednych przychodzenie na czas oznacza stawienie się na stanowisku o konkretnej godzinie, co do minuty, dla innych pół godziny, czy nawet godzina spóźnienia to “dopuszczalna tolerancja”. Różne bywa też podejście do wykonywania zadań, np. pracownicy z Kanady czy krajów skandynawskich od pierwszych chwil koncentrują się na zadaniu/projekcie, podczas gdy ich koledzy z Azji czy południa Europy najpierw budują zaufanie i dobre relacje, a dopiero później zabierają się do pracy.
Tak więc osoby przyzwyczajone do koncentrowania się na zadaniach zawodowych będą zdumione, jeśli ważne spotkanie biznesowe zacznie się od rozmów o ciekawych filmach lub miejscach, w których warto spędzić urlop. Innym problemem jest komunikacja między pracownikami. W kulturze zachodniej ma ona zwykle charakter bezpośredni, czyli informacje przekazuje się wprost, ale np. w kulturze japońskiej podaje się je raczej między wierszami - ważne znaczenie ma ton głosu, mowa ciała, spojrzenie. Pracownicy różnią się też w kwestii podejścia do władzy i autorytetu. Osoby wychowane w kulturze hierarchicznej dobrze czują się w firmie o jasno ustalonej strukturze, z modelem pionowego awansu: na brygadzistę, kierownika, menedżera. Tymczasem inni czują się lepiej mając dużą swobodę działania, a nad sobą tylko jednego szefa.
Przychodząc do firmy wszystkie te różnice muszę poznać i zorientować się, jaka jest struktura zatrudnionych. Dopiero wtedy mogę zaproponować strategię radzenia sobie z pojawiającymi się problemami. Może to być np. przydzielanie takich samych zadań osobom wywodzącym się z podobnej kultury, organizacja spotkań integracyjnych, wypracowanie sposobu funkcjonowania zespołu pomimo różnic, np. ustalenie, że ważne spotkania zaczynają się od rozmów merytorycznych, a potem przychodzi czas na poruszanie luźniejszych tematów.
Moja praca nie ogranicza się do poprawy funkcjonowania firmy w konkretnej lokalizacji, ale także do usprawniania relacji z współpracownikami w egzotycznych rejonach świata, zagranicznymi kontrahentami lub dostawcami. Pomagam osobom odpowiedzialnym za takie kontakty w zrozumieniu kultury, zasad i norm obowiązujących w danym kraju. Dzięki temu wiedzą, jak zachowywać się podczas rozmów telefonicznych, telekonferencji i spotkań na żywo, żeby zrobić dobre wrażenie na klientach i nie popełniać gaf. Zespoły pracowników składające się z przedstawicieli różnych krajów często porozumiewają się po angielsku, muszę więc dobrze znać ten język.
Co powinnam umieć?
Muszę znać strategie radzenia sobie z problemami pojawiającymi się w wielokulturowych zespołach, ułatwiać pracownikom uznanie różnic kulturowych i wypracowanie sposobu funkcjonowania zespołu pomimo nich, potrafić wybierać taką strategię, która najlepiej sprawdzi się w konkretnej firmie, i czuwać nad jej wdrażaniem.
Muszę znać zwyczaje, normy i wartości charakterystyczne dla różnych kręgów kulturowych, krajów lub regionów, zwłaszcza te, które mogą powodować problemy we współpracy, np. podejście do czasu, sposoby komunikacji, aby doradzać firmom współpracującym z zagranicznymi kontrahentami lub mającym oddziały za granicą. Muszę także znać ustroje polityczne państw i wiedzieć, jak należy się zachowywać podczas rozmów biznesowych, a jak na bankietach, przyjęciach i mniej oficjalnych spotkaniach.
Znajomość historii świata pozwala mi zrozumieć wzajemne sympatie lub antypatie mieszkańców różnych państw, wynikające z prowadzonych przed wiekami wojen, sojuszy, unii i innych ważnych wydarzeń historycznych.
Jakie kompetencje miękkie są ważne w mojej pracy?
- cierpliwość,
- dokładność,
- opanowanie,
- spostrzegawczość,
- kreatywność,
- umiejętność łatwego nawiązywania kontaktów z innymi,
- umiejętność sprawnego komunikowania się w mowie i na piśmie.
Gdzie mogę pracować?
Mogę znaleźć zatrudnienie w rozmaitych firmach, instytucjach, na uczelniach wyższych, itp.
Źródła:
Zespół wielokulturowy to wyzwanie dla menedżera,
Wielokulturowa praca w biurze i w fabryce